Drastycznie niskie ceny mleka wykańczają rolników. „Groźba bankructwa wielu gospodarstw”

Od kilku miesięcy polscy producenci mleka mierzą się z ogromnym kryzysem. Ceny skupu są tak niskie, że muszą dokładać do produkcji. W miarę dobrze płacą już tylko duże mleczarnie. Widmo bankructwa puka w drzwi niejednego rolnika. Co dalej z produkcją mleka w Polsce?

Rolnicy alarmują, że ceny mleka w skupie wciąż maleją

Przełom października i listopada w roku 2023 był w Polsce czasem wyboru nowych przedstawicieli izb rolniczych. Jak wynika ze stanowisk opracowanych przez członków samorządów, producenci mleka są w głębokim kryzysie. Niskie ceny surowca w skupach doprowadziły wielu rolników na skraj bankructwa albo zmusiły ich do zmniejszenia lub likwidacji hodowli bydła mlecznego. Jak informuje Dolnośląska Izba Rolnicza, mleczarze z pogórza sudeckiego alarmują o nieustannie spadających cenach mleka w skupie. Nie lepiej jest w Wielkopolsce, gdzie, jak wynika ze stanowiska Wielkopolskiej Izby Rolniczej, dolna granica skupu mleka zatrzymała się na razie poziomie 1,40 zł.

Kryzys w małych mleczarniach i lekki wzrost cen skupu mleka

Dolnośląscy rolnicy w swoim stanowisku zwrócili również uwagę na to, że z kryzysem mierzą się również małe mleczarnie, których koszty działalności ogromnie wzrosły ze względu na wysokie ceny prądu i gazu. W przypadku rolników z Wielkopolski, spadek cen zatrzymał się, a w niektórych regionach zapowiedziane zostały nawet pierwsze od wielu miesięcy podwyżki. Wielkopolscy samorządowcy zwracają uwagę na fakt powstałych na rynku mleka dysproporcji wśród cen skupu. Za zaistniałą różnicę ma być odpowiedzialna kondycja ekonomiczna spółdzielni mleczarskich oraz podmiotów skupowych.

Jakie są ceny mleka w Polsce i które mleczarnie płacą więcej?

Jak wynika z analizy rynkowej WIR, średnie ceny mleka utrzymują się na poziomie od 1,60 do 2,00 zł/l. Rolnicy, którzy odstawiają mleko do większych mleczarni, dostają wyższą wypłatę od tych, odstawiających surowiec do małych skupów. Coraz bardziej widoczny jest trend przechwytywania dostawców ze słabo płacących, małych mleczarni przez duże podmioty skupowe.

W Polsce spada liczba stad bydła mlecznego

Na przestrzeni ostatnich 20 lat liczba zarejestrowanych stad bydła mlecznego spadła o 530 tys. i obecnie wynosi 221,5 tys. Choć spadek liczby stad jest odczuwalny, to nie przekłada on się na zmniejszenie rozdrobnienia, które wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie. W Polsce większość stad liczy od 1 do 9 szt.

Koszty produkcji mleka przewyższają przychody

Rolnicy podają, że koszt produkcji mleka w gospodarstwie wynosi 1,80 zł/l. Obecnie ratują ich tylko dopłaty w ramach ekoschematu „Dobrostan zwierząt”. Z 9 419 wniosków, które zostały złożone 6 157, stanowiły deklaracje producentów opasów, a 4 152 rolników utrzymujących bydło mleczne.

Jakie są ceny produktów mlecznych na rynku wewnętrznym UE?

Na rynku europejskim zauważalny jest spadek cen produktów mlecznych. Z raportu ING Banku Śląskiego wynika, że w październiku br. ceny produktów mleczarskich na rynku wewnętrznym UE kształtowały się w następujący sposób:

masło 478 EUR/100 kg (-31% r./r.),
OMP 257 EUR/100 kg (-28% r./r.),
PMP 349 EUR/100 kg (-27% r./r.),
ser cheddar 358 EUR/100 kg (-24% r./r.),
ser gouda 413 EUR/100 kg (-22% r./r.),
serwatka w proszku 80 EUR/100 kg (-24% r./r.).

W przypadku produktów mlecznych na polskim rynku najbardziej staniało masło i o 35% r./r. i odtłuszczone mleko w proszku o 40%. Zauważalny okazał się również spadek cen sera np. Goudy o 18%. W sklepach tylko nieznacznie spadły ceny mleka i śmietany.

Zestawienie cen mleka z GUS dało nadzieję rolnikom

Ostatnie podsumowanie miesiąca i cen skupu mleka przez Główny Urząd Statystyczny, o czym pisaliśmy w artykule pt. „Ceny mleka we wrześniu 2023: w którym województwie rolnicy zarobili najwięcej?”, dało rolnikom nadzieję na lepszą przyszłość. Jak jednak wynika z relacji samorządowców, wcale nie jest lepiej.