Czym jest siła wyższa dla ARiMR?
Siła wyższa w gospodarstwie rolnym to nadzwyczajne i nieprzewidywalne okoliczności, niezależne od rolnika, których następstw nie można było uniknąć, pomimo, że zachowano należytą ostrożność.
Co ARiMR uzna za siłę wyższą?
Jakie są przypadki działania siły wyższej lub wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności w gospodarstwie, które uzna ARiMR? Otóż są to:
- Śmierć beneficjenta.
- Długoterminowa niezdolność beneficjenta do wykonywania zawodu.
- Klęska żywiołowa, która spowoduje duże szkody w gospodarstwie rolnym.
- Zniszczenie w wyniku wypadku budynków inwentarskich w gospodarstwie.
- Choroba epizootyczna, choroba roślin lub obecność agrofaga, dotykające odpowiednio, cały inwentarz żywy lub uprawy należące do beneficjenta bądź ich część.
- Wywłaszczenie całego lub dużej części gospodarstwa rolnego, nieprzewidziane przez rolnika w dniu złożeniu wniosku.
Oprócz wymienionych wyżej sytuacji, biura powiatowe Agencji mogą również indywidualnie rozpatrywać sprawy rolników i uznawać, że zgłoszone przez nich zdarzenie było wynikiem działania siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności. Oczywiście, uwzględniając okoliczności tego zdarzenia i dowody, które rolnik przedstawi.
Okoliczność nadzwyczajna w gospodarstwie
Jeżeli chodzi o okoliczności nadzwyczajne w gospodarstwie rolnym, to mogą one obejmować następujące przypadki:
- Zniszczenie upraw przez dzikie zwierzęta.
- Zniszczenie upraw w wyniku niekorzystnych warunków atmosferycznych, do których należą: susza, gradobicie, powódź, mróz, piorun, osuwiska ziemi, zalanie na skutek opadów atmosferycznych.
- Wystąpienie organizmów kwarantannowych.
- Tymczasowe aresztowanie rolnika.
- Zagryzienie zwierząt zadeklarowanych do płatności przez dzikie zwierzęta. Ale pod warunkiem, że rolnik dowiedzie, iż jego zwierzęta były chronione przed dzikimi. Czyli na przykład miał teren wypasania ogrodzony oraz chroniony.
Siłą wyższą nie jest...
Agencja nie uzna za siłę wyższą przypadku zagryzienia zwierzęcia, które rolnik zgłosił do płatności, lecz wypasanego na obszarze, gdzie spotyka się dzikie zwierzęta. W takich bowiem okolicznościach śmierć zwierzęcia jest prawdopodobna i przewidywalna, a to wyklucza już uznanie owej sytuacji jako nadzwyczajnej.
Jak nie stracić dopłat bezpośrednich?
Niezwłocznie po wystąpieniu siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności rolnik musi zgłosić do biura powiatowego Agencji pisemne oświadczenie, jeśli sytuacja wystąpienia siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności miała wpływ na:
- Powierzchnię upraw kwalifikującą się do płatności lub
- Liczbę zwierząt kwalifikujących się do dopłat lub
- Niespełnienie przez rolnika wymogów w zakresie przestrzegania warunkowości.
Należy pamiętać, że oświadczenie o sile wyższej musi zawierać czytelny podpis i datę złożenia dokumentu oraz dowody, które potwierdzą zaistniałe zdarzenia.
Zachowanie prawa do dopłat - potrzebne będą dowody
Aby zachować prawo do dopłat, rolnik musi dostarczyć do biura powiatowego Agencji do dnia wydania decyzji o płatności - dowody na potwierdzenie działania siły wyższej lub wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności w gospodarstwie, które będą uznane za podstawę do uznania wystąpienia siły wyższej bądź okoliczności nadzwyczajnych.
Rolnik musi udowodnić działanie siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności
Dowód wystąpienia siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności to wszystko, co rolnik może przedstawić, by wyjaśnić sprawę i co nie jest sprzeczne z prawem. Obowiązek zebrania i dostarczenia dowodów w takich sytuacjach leży po stronie rolnika.
Bacząc na to, do dowodów siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności należą dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych lub oględziny.
Przykładowe dowody potwierdzające działanie siły wyższej lub wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności rolnik może znaleźć na stronie ARiMR tutaj.
Wniosek sankcyjny 2025
Wniosek z powodu działania siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności, który rolnik złoży w terminie „sankcyjnym”, czyli od 16 maja do 9 czerwca 2025 roku, nie wpłynie na zmniejszenie dopłat do gruntów lub zwierząt o 1% za każdy dzień roboczy.
Podobnie będzie w przypadku zmiany do wniosku, którą rolnik złoży w terminie sankcyjnym, czyli od 3 do 9 czerwca 2025 roku - nie będzie wówczas stosowane zmniejszenie płatności o 1% za każdy dzień roboczy.
źródło: ARiMR
Agnieszka Sawicka
