NIK krytykuje ARiMR za wypłatę dopłat dla rolników. Opóźnienia do 80 dni!Paweł Mikos + Canva
StoryEditorRaport NIK o rolnictwie

NIK krytykuje ARiMR za wypłatę dopłat dla rolników. Opóźnienia do 80 dni!

24.09.2024., 11:42h

Przez opieszałość ARiMR rolnicy z opóźnieniem dostali ponad 8 mln zł dopłat dla rolnictwa ekologicznego. Czasem opóźnienia w wydawaniu decyzji sięgały niemal 3 miesięcy! To jeden z zarzutów NIK do Agencji i resortu rolnictwa. Co jeszcze wyszło podczas kontroli?

Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport po kontroli ze Wsparcia rolnictwa ekologicznego. W swoim dokumencie NIK nie szczędzi krytycznych uwag pod adresem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz ministra rolnictwa.

NIK ustaliła, że ARiMR po terminie wydaje decyzję i wypłaca część dopłat ekologicznych

Izba w swoim raporcie informuje, że na Rolnictwo ekologiczne z PROW 2014–2020 zostało zarezerwowanych ponad 3,8 mld złotych. Jak na razie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wypłaciła rolnikom i innym podmiotom 77% tej kwoty, czyli 2,94 mld zł. Jednak dotacje te będą wypłacane jeszcze do końca 2025 roku.

Kontrolerzy NIK odnotowali, że ARiMR nieterminowo wydawała decyzje w sprawie przyznania płatności w ramach Rolnictwa ekologicznego. W kampaniach 2018–2022 z opóźnieniem wydano 19 430 decyzji na kwotę ponad 520 mln zł.

Opóźnienia o wydaniu decyzji o przyznaniu dopłat sięgały aż 80 dni!

W szczegółowym raporcie NIK podał także trzy przykłady takich opóźnień z różnych biur powiatowych:

  • W biurze powiatowym ARiMR w Białej Podlaskiej nieterminowo wydano siedem decyzji (z ośmiu objętych szczegółowym badaniem) w sprawie przyznania płatności ekologicznych w kwocie 406,1 tys. zł. Rzeczywiste opóźnienie wyniosło od 35 dni do 80 dni;
  • W biurze powiatowym ARiMR w Szczecinku nieterminowo wydano cztery decyzje (z 16 objętych szczegółowym badaniem) w sprawie przyznania płatności ekologicznych w kwocie 915,5 tys. zł. Rzeczywiste opóźnienie wyniosło od 15 dni do 78 dni;
  • W biurze powiatowym ARiMR w Kolnie nieterminowo wydano pięć decyzji (z ośmiu objętych szczegółowym badaniem) w sprawie przyznania płatności ekologicznych w kwocie 135,1 tys. zł. Rzeczywiste opóźnienie wyniosło od 4 dni do 36 dni.

Opóźnienia także w wypłacaniu dopłat dla rolników prowadzących ekologiczne gospodarstwa

Kontrolerzy Najwyższej Izby Kontroli odnotowali także, że część rolników również z opóźnieniem otrzymywała dopłaty z Agencji. Choć skala jest już znacznie mniejsza niż w przypadku wydawania samych decyzji, to i tak dotyczy ponad 1 tys. gospodarstw. NIK wyliczył, że w kampaniach 2018–2022 z naruszeniem terminów zrealizowano 1194 płatności w kwocie blisko 8,4 mln zł.

NIK: ryzyko obcięcia funduszy na polskie rolnictwo przez KE

W raporcie Izby można również przeczytać przestrogę, że podobne działania Agencji oraz nienależyty nadzór nad ARiMR ze strony ministra rolnictwa może skończyć się nawet obcięciem części funduszy na polskie rolnictwo.

– NIK zwraca uwagę, że nieterminowa realizacja płatności ekologicznych w ramach ww. działania stwarza ryzyko zmniejszenia przez Komisję Europejską płatności na rzecz Polski w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Wiąże się z tym ryzyko osłabienia konkurencyjności polskiego rolnictwa ekologicznego – przestrzegają autorzy raportu.

Jednocześnie autorzy raportu odnotowali, że minister rolnictwa już zadeklarował wprowadzenie działań, które mają ograniczyć ryzyko występowania nieprawidłowości dotyczących nieterminowego wydawania decyzji w sprawie przyznania płatności ekologicznych oraz nieterminowej ich realizacji, z perspektywą ich całkowitego wyeliminowania. Mają zostać też wdrożone odpowiednie zmiany w prawie w zakresie terminów wydawania decyzji o przyznaniu dopłat ekologicznych.

Polskie rolnictw ekologiczne w liczbach

Z raportu Najwyżej Izby Kontroli wynika, że w ostatnich latach wzrosła liczba gospodarstw ekologicznych: z 18 637 w 2019 r. do 21 187 w 2022 r., czyli o 13,7 %. Z kolei łączna powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w 2019 r. wyniosła 507,6 tys. ha, a w 2022 r. – 554,6 tys. ha, co oznacza wzrost o 47 tys. ha (o 9,3 %). Natomiast średnia powierzchnia gospodarstwa ekologicznego w Polsce w 2019 r. wynosiła 27,2 ha42, a w 2022 r. – 27,4 ha.

Najwyższa Izba Kontroli zauważa, że wzrost powierzchni ekologicznych użytków rolnych z 507 do 554 ha jest niewielkie i oznacza, że raczej nasz kraj nie osiągnie przyjętego celu w Ramowym Planie Działań 2021–2030, tj. podwojenia do 2030 r. powierzchni użytków rolnych i uzyskania ponad 1 mln hektarów tej powierzchni.

Co ciekawe, analiza wartości rynku produkcji ekologicznej wykonana przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego wykazała, że wartość ta (liczona w cenach detalicznych brutto) wyniosła w 2018 r. około 1,3 mld zł, a w 2022 r. wzrosła do 1,8 mld zł, tj. o 38,5 %.

Jak ARiMR skomentuje kontrolę NIK?

O komentarz do raportu Najwyższej Izby Kontroli poprosiliśmy także biuro prasowe ARiMR. Jak tylko otrzymamy odpowiedzi na nasze pytania, opublikujemy je.

image
Dopłaty bezpośrednie 2024

Rolnik nie straci dopłat ekologicznych, jeśli popełni błąd? Ważne zmiany!

Paweł Mikos

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
24. wrzesień 2024 11:43