Planowanie po omacku
Reforma z 2023 roku zastąpiła dotychczasowe studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin nowymi planami ogólnymi. Ich celem jest większa kontrola samorządów nad lokalizacją inwestycji oraz ograniczenie rozlewania się zabudowy.
W praktyce jednak nowe przepisy znacząco utrudniają rozwój gospodarstw rolnych. Po uchwaleniu planu ogólnego, decyzje o warunkach zabudowy (WZ) mogą być wydawane wyłącznie w wyznaczonych strefach, co zagraża inwestycjom rolniczym znajdującym się poza tymi obszarami.
Rolnicy naciskają na rząd
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych w liście z 1 grudnia 2025 roku zaapelował do ministra rolnictwa Stefana Krajewskiego i ministra finansów Andrzeja Domańskiego o przyspieszenie prac nad przepisami dotyczącymi produkcyjnej funkcji wsi.
W liście podkreślono konieczność:
- wyznaczenia terenów przeznaczonych wyłącznie pod produkcję rolną,
- zapewnienia, że nowi mieszkańcy zaakceptują działalność rolniczą,
- wydłużenia czasu sporządzenia planów ogólnych przez gminy.
Wydłużenie terminów sporządzania planów ogólnych
KRIR podkreśla, że gminy potrzebują więcej czasu na opracowanie planów ogólnych. Wydłużenie terminów umożliwi rzetelne uwzględnienie projektowanych przepisów ustawy o produkcyjnej funkcji wsi, ochrony gospodarstw przed blokowaniem inwestycji przez nowych mieszkańców oraz uproszczenia procedur administracyjnych.
Konieczność konsultacji ze środowiskiem rolniczym
KRIR wskazuje, że dotychczasowy czas konsultacji planów ogólnych z rolnikami jest niewystarczający. Brak rzetelnych konsultacji może prowadzić do sporządzania dokumentów, które nie uwzględniają realnych potrzeb gospodarstw i ograniczają możliwości inwestycyjne rolników.
24 miesiące na dostosowanie inwestycji rolniczych
Sygnatariusze inicjatywy #HodowcyRazem w liście do Andrzeja Domańskiego, ministra finansów i gospodarki oraz Stefana Krajewskiego, ministra rolnictwa, już wcześniej sygnalizowali że konieczne są pilne zmiany w obowiązującym prawie i że brak przepisów przejściowych spowodował spadek wartości inwestycyjnej dla wielu działek wysokiej klasy I–III.
Przepis przejściowy dałby rolnikom dodatkowe 2 lata od uchwalenia planu ogólnego, aby mogli uzyskać decyzję o warunkach zabudowy dla inwestycji związanych z produkcją rolną na dotychczasowych zasadach i to niezależnie od ustaleń nowego planu.
Korzyści tego rozwiązania:
- budowa nowych obór, magazynów, chłodni i szklarni bez ograniczeń lokalizacyjnych,
- możliwość wybudowania domu dla następcy gospodarstwa,
- kontynuacja inwestycji bez ryzyka utraty dotacji czy długotrwałych opóźnień.
źródło: KRiR, tygodnik-rolniczy
Agnieszka Sawicka
