W jaki sposób należy przeprowadzać ubój, by pozyskać mięso na RHD?
Ponieważ w rolniczym handlu detalicznym (RHD) obowiązują te same zasady, co w każdym innym handlu detalicznym na terenie Unii Europejskiej, wprowadzane na rynek mięso powinno pochodzić od zwierząt, których ubój przeprowadzono w zatwierdzonej rzeźni.
Odstępstwa od tej zasady w przypadku świń dotyczą tylko uboju z konieczności, przeprowadzanego np. w gospodarstwie lub na pastwisku, w sytuacji, gdy zdrowe zwierzę miało wypadek uniemożliwiający jego transport do rzeźni. Aby takie mięso mogło być wprowadzone na rynek, musi uzyskać pozytywną ocenę urzędowego lekarza weterynarii w rzeźni i kwalifikację, że nadaje się do spożycia przez ludzi.
W ramach wyjątku dokonywać można także uboju zwierząt agresywnych, które stanowią zagrożenie dla osób je obsługujących, w miejscu ich pochodzenia. Należy jednak spełnić ściśle określone warunki, a ubój powinien zostać przeprowadzony przy wykorzystaniu specjalnych jednostek przewoźnych zintegrowanych z rzeźnią stacjonarną.
Krajowe zasady dotyczące uboju na RHD
Ponieważ przepisy, dotyczące pozyskiwania surowca mięsnego na produkcję żywności w ramach RHD, obowiązują w całej Unii Europejskiej, aby wprowadzić w nich zmiany potrzebna jest zgoda wszystkich państw członkowskich oraz organów UE. Jednak ze względu na specyfikę produkcji rolnej w poszczególnych krajach, w przepisach unijnych przewidziano możliwość drobnych odstępstw w odniesieniu do rzeźni, tj. krajowych środków dostosowujących. Takie środki wdrożono w polskim porządku prawnym dla rzeźni o małej zdolności produkcyjnej oraz rzeźni o małej zdolności produkcyjnej położonych na terenie gospodarstw, tzw. „rzeźni rolniczych”. Dla takich zakładów wymogi w zakresie konstrukcji, rozplanowania i wyposażenia są nieco łagodniejsze.
Jakie przepisy obowiązują dla rzeźni rolniczych?
Przepisy krajowe regulujące funkcjonowanie rzeźni rolniczych wprowadzono w 2020 roku. Zakładają one szereg ułatwień dla tego typu przedsięwzięć, na przykład:
- mogą się składać nawet z jednego pomieszczenia;
- mogą być w nich ubijane zwierzęta należące do rolnika prowadzącego daną rzeźnię oraz zwierzęta należące do innych rolników z tego samego powiatu lub z powiatów sąsiednich;
- można w nich dokonywać, pod pewnymi warunkami, rozbioru mięsa;
- pozyskane w nich mięso rolnicy mogą zbywać innym podmiotom lub zakładom bez ograniczeń obszarowych, a także wprowadzać je na rynek lub wykorzystać do produkcji żywności w ramach różnych form działalności, w tym RHD.
Wniosek KRIR odrzucony
Zarząd KRIR zwrócił się do MRiRW z wystąpieniem, w którym postulowano zmianę przepisów, dotyczących pozyskiwania mięsa na przetwórstwo w ramach RHD. KRIR proponowała, by przepisy sformułować tak, aby rolnik mógł we własnym gospodarstwie ubić tygodniowo 5 sztuk trzody chlewnej w warunkach jak na własne potrzeby, ale z przeznaczeniem na RHD. Projekt jednak został odrzucony, ponieważ taka zmiana wymagałaby akceptacji państw członkowskich i organów UE. Jako rozwiązanie doraźne, ministerstwo proponuje rozwój rzeźni rolniczych, objętych krajowymi środkami dostosowującymi.
Jakie są limity uboju w rzeźniach rolniczych?
Przepisy regulujące funkcjonowanie rzeźni rolniczych określają także to, ile sztuk można poddać ubojowi dziennie oraz w skali roku:
- drób albo zajęczaki: 50 dziennie, 18 250 rocznie,
- ptaki bezgrzebieniowe: 1 dziennie, 365 rocznie,
- świnie: o wadze powyżej 15 kg: 6 dziennie/2190 rocznie, o wadze poniżej 15 kg: 10 dziennie/3650 rocznie,
- owce albo kozy: o wadze powyżej 15 kg: 6 dziennie/2190 rocznie, o wadze poniżej 15 kg: 10 dziennie/3650 rocznie,
- bydło albo konie: w wieku ponad 3 m-cy: 1 dziennie/365 rocznie, w wieku mniej niż 3 m-cy: 2 dziennie/730 rocznie,
- zwierzęta dzikie, utrzymywane w warunkach fermowych: 3 dziennie, 1095 rocznie.
Łącznie w tego typu rzeźni można dziennie poddać ubojowi do 50 sztuk drobiu albo zajęczaków i do 15 sztuk pozostałych zwierząt.
Zuzanna Ćwiklińska
fot. Pixabay
