Jak uprawiać jeżyny?
Na ogół jeżyny można zbierać w lesie, nieużytkach i na miedzach. Jednak warto je uprawiać też w ogrodzie, nawet kilka krzaków. To wystarczy, aby rodzina mogła zajadać się zdrowym przysmakiem i zrobić z owoców przetwory na zimę. Wygodną alternatywą jest wybieranie odmian bezkolcowych. Plantację jeżyn można zakładać jesienią lub wiosną.
Krzewy jeżyn sadzi się w optymalnej rozstawie ok. 1,5-3 m, na głębokości od kilkunastu do kilkudziesięciu cm, przy czym odległości pomiędzy rzędami powinny wynosić 2,5-3,5 m. Z reguły nie wykonuje się cięcia tuż po posadzeniu. Młode sadzonki powinny mieć co najmniej dwa pąki przybyszowe. Jeżyny wymagają podpór, np.: specjalnej siatki lub słupów z drutami.
Jeżyna jest dość ekspansywnym krzewem i posadzona w małym ogrodzie po pewnym czasie znacznie się rozrośnie.
Krzewy dobrze znoszą krótkotrwałą suszę. Wiosną warto podsypać trochę nawozu mineralnego. Owoce zbiera się stopniowo, bo nie dojrzewają wszystkie jednocześnie. Jeżyny ogrodowe mają większe owoce niż te rosnące dziko.
Kiedy i jak przycinać jeżyny?
Mimo, że jeżyna owocuje na zeszłorocznych pędach, cięcie najlepiej przeprowadzać od marca. Zbyt dużo pędów starych, ale i tych, które wkrótce będą kwitły i owocowały, sprawia, że plon jest słabej jakości.
Wybujałe pędy boczne skracamy do 4-5 liści na wysokość 40-50 cm długości. Zwykle na jednej roślinie pozostawia się od czterech do sześciu pędów. Pozostawione najsilniejsze pędy przywiązuje się do drutów.
Jeżyny to owoce bogate w cenne mikroelementy
Wykorzystanie jeżyny w życiu codziennym:
- w leczeniu przeziębień,
- wykazuje działanie antynowotworowe,
- reguluje poziom cukru we krwi,
- zawiera dużo błonnika,
- jest mało kaloryczny - 100 g owoców jeżyny ma tylko 43 kcal,
- świeże owoce i suszone liście stanowią cenne źródło potasu, który jest elementem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania serca i całego układu krwionośnego oraz regulowania pracy wszystkich mięśni czy utrzymania właściwego ciśnienia krwi.
Dlaczego warto jeść jeżyny?
Jeżyny zawierają szeroką gamę ważnych składników odżywczych, w tym potas, magnez i wapń, a także witaminy A, C, E i większość witamin z grupy B. Są również bogatym źródłem antocyjanów, silnych przeciwutleniaczy, które nadają jeżynom głęboki odcień fioletu.
Wyróżnia je wszechstronność oraz łatwość wkomponowania do diety.
Jeżyny mogą zapobiec nowotworom
W profilaktyce antynowotworowej dieta jest jednym z najważniejszych czynników zapobiegawczych. Przez to, że jeżyny są bogate w kilka silnych przeciwutleniających niszczących wolne rodniki, które przyczyniają się do powstawania komórek rakowych:
- antocyjany,
- kwas elagowy,
- kwasy fenolowe.
Ze względu na dużą zawartość antyoksydantów jeżyny zostały umieszczone na liście ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity), czyli liście produktów, które w wysokim stopniu chronią organizm przed niszczącym wpływem reaktywnych form tlenu.
Oprac. Natalia Marciniak-Musiał
Zdjęcie: Pixabay
