Czy warto suszyć wrotycz?
Warto, oprócz stosowania na bieżąco, zbierać ziele i suszyć w przewiewnym miejscu w temperaturze 35°C. Ziele wrotyczu, zwłaszcza dna kwiatowe, schnie powoli, więc trzeba uzbroić się w cierpliwość. Po wysuszeniu przechowujemy susz w szczelnie zamkniętym naczyniu. Susz wiosną będzie przydatny do zwalczania zimowych form szkodników. Wszystkie preparaty przygotowujemy tak, jak ze świeżych roślin, z tym że suszu bierzemy 10 razy mniej, np. zamiast 1 kg – 10 dag.
Czy wrotycz jest skutecznym preparatem zwalczającym szkodniki?
W ogrodzie ta roślina może pojawić się sama, a do nas należy podjęcie decyzji: zostawić czy usunąć. Może przypaść nam do gustu, ponieważ jest ładna i rozświetli żółtymi koszyczkami kwiatów zakątek ogrodu. Ma też inną wartą uwagi cechę: wydziela dość charakterystyczny, czasem drażniący zapach, który skutecznie odstrasza komary, a gnojówka ze świeżych lub suszonych roślin działa odstraszająco na szkodniki glebowe, w tym larwy. Dobrze o tym pamiętać, bowiem wiele preparatów chemicznych zostało wycofanych, a stanowiły antidotum na tę plagę.
Dawniej nasze babcie wkładały listki wrotyczu w książeczki do nabożeństwa, gdyż ich zapach wpływał orzeźwiająco, co nie pozwalało przysnąć podczas mszy. Stosowały również suszone pędy z kwiatostanami do odstraszania moli. Warto skorzystać z tych starych metod, ponieważ często znajdujemy i mole ubraniowe, i spożywcze w swoich szafach.
Jaką odmianę wrotyczu wybrać?
Jeśli się zdecydujemy zapewnić wrotyczowi kawałek przestrzeni, to pamiętajmy, że może się rozpanoszyć. Nie wymaga specjalnych warunków glebowych, ale lubi pełne słońce. Jest to bylina wysoka, więc do ogrodu wybierzmy złocień marunę (wrotycz maruna). Wśród polecanych do uprawy odmian znajdują się:
- Sweet Yellow, dorastająca do 60 cm, o żółtych kwiatach,
- Schneebell, która osiąga 35 cm wysokości i ma białe kwiaty,
- Crown White o białych kwiatach, dorastająca do 60 cm.
Kwiaty jak miniaturki chryzantem, lecz także piękne liście ma choćby Aureum w kolorze żółtym. Innym gatunkiem wrotyczu może być dekoracyjny na skalniakach wrotycz balsamiczny. Wszystkie są blisko spokrewnione z chryzantemami, więc uprawia się je dla ozdoby, ale mogą stanowić środek do zwalczania szkodników.
Na jakie szkodniki działa gnojówka z wrotyczu?
Gnojówką z wrotyczu zwalczamy np. pędraki, pryskamy na mszyce, polewamy ścieżki mrówek i mrowiska. Przygotowujemy ją z:
- 1 kg ziela zalanego 10 l wody.
Pozostawiamy do fermentacji, a po jej ukończeniu stosujemy do oprysku w rozcieńczeniu 1: 15 lub bez rozcieńczenia do podlewania.
Do zwalczania śmietki cebulanki, mszyc, wgryzka szczypiorka, bawełnicy korówki, gąsienic bielinków, owocówek czy chorób roślin, np. rdzy, stosujemy wyciąg z 300 g ziela namoczonego w 10 l wody i pozostawionego na dobę. Stosujemy po rozcieńczeniu 1: 2.
Pchełki, mączliki, opuchlaki, roztocza, kwieciaki czy mączniaka prawdziwego ograniczymy, stosując wywar z wrotyczu, który zrobimy z 500 g rozdrobnionego ziela zalanego 10 l wody. Pozostawiamy na 24 godziny, po czym gotujemy preparat 20 minut. Stosujemy do oprysku po wystudzeniu i rozcieńczeniu 1: 5.
Małgorzata Wyrzykowska
