Wielkanoc we Florencji, czyli procesja z białymi bykami ciągnącymi „ognisty wózek”Shutterstock
StoryEditorWielkanocne tradycje

Wielkanocne zwyczaje na świecie. Gigantyczny omlet i rzucanie jajkami na szczęście

31.03.2024., 14:30h
Wielkanoc to nie tylko baby drożdżowe, serniki i pasztety. Nie tylko pisanki, śmigus-dyngus czy święconka. Na świecie Zmartwychwstanie obchodzi się na różne sposoby, czasem bardzo zaskakujące.

Wielkanocne puszczanie latawców na Bermudach

Mieszkańcy Bermudów (wyspy na Atlantyku na wschód od Ameryki Północnej) przed Wielkanocą stawiają sobie wysokie cele – puszczanie latawców. Mieszkańcy tych wysp robią własne latawce z drewnianych patyków i kolorowego papieru. Latawce przypominają parasole albo pajęczyny. Do latawca przyczepiona jest chusteczka, która wydaje na wietrze dźwięk. Ludzie zbierają się w Wielki Piątek i uczestniczą w Festiwalu Latawców. Latawiec ma symbolizować zmartwychwstałego Chrystusa.

image
Typowy wielkanocny latawiec puszczany w Wielki Piątek na Bermudach
FOTO: Shutterstock

Påskekrimmen, czyli norweska Wielkanoc z kryminałem

Czy uwierzylibyście, że w niektórych częściach świata Wielka­noc to czas przestępstw? I nie chodzi tu o odgryzanie uszu czekoladowym zającom. Nie, mowa tu o Påskekrimmen norweskiej tradycji czytania, oglądania i słuchania kryminałów i thrillerów detektywistycznych podczas Świąt Wielkanocnych. Z mediów wylewają się kryminalne opowieści. Swój wkład do tradycji mają nawet producenci mleka, którzy drukują historie na kartonach z napojem.

Jajka i Wielkanoc idą w parze. W te święta nie tylko podarowuje się kolorowe jajka, chowa je i znajduje czy stara się jak najszybciej przetoczyć je po trawniku albo też stuka jednym o drugie w pojedynku na to, czyje jajo trwalsze.

W Poniedziałek Wielkanocny tysiące ludzi gromadzi się na rynku w Haux we Francji, aby uczcić Wielkanoc gigantycznym omletem! Co wchodzi w skład przepisu? Do zrobienia tego omletu kilkudziesięciu kucharzy zużywa ponad 5000 jaj, 50 kg cebuli i czosnku oraz 4 kg soli i pieprzu! Każdy uczestnik może dołączyć i zjeść kawałek. Skąd się wzięła? Legenda głosi, że Napoleon podróżował ze swoją armią przez południową Francję, kiedy po raz pierwszy spróbował przygotowanego dla niego omletu w gospodzie niedaleko Bessières pod Tuluzą. Tak mu się to spodobało, że następnego dnia zlecił wykonanie gigantycznego egzemplarza dla swoich żołnierzy.

Skorupy i czarownice

Jeś​li Wielkanoc zamierzacie spędzić na greckiej wyspie Korfu, uważajcie na latającą ceramikę. W Wielką Sobotę o godzinie 11.00 mieszkańcy Korfu zrzucają ze swoich balkonów gliniane garnki różnej wielkości. Tradycja sięga XVI wieku, kiedy to ludzie wyrzucali przez okno wszystkie niepotrzebne i stare rzeczy, aby przygotować się na wiosnę – rozbijane garnki miały odstraszać złe duchy i wyznaczać nowy początek.

Natomiast Luksemburczycy obchodzą tzw. Bretzelsonnden, czyli „niedzielę precli”, w trzecią niedzielę Wielkiego Postu. W Luksemburgu precle to właściwie słodkie ciasta francuskie z lukrem i migdałami. W tę niedzielę chłopaki dają dziewczynom, które im się podobają, precle. Jeśli dziewczyna przyjmie poczęstunek, chłopak będzie mógł odwiedzić ją w niedzielę wielkanocną i w zamian otrzyma jajko. Jeśli to wszystko dzieje się w roku przestępnym, role się odwracają i to dziewczyny wręczają precle.

Szwedzi i niektórzy inni Skandynawowie świętują Halloween wiosną. W Wielki Czwartek dzieci przebierają się za czarownice i z miotłami i miedzianymi czajnikami chodzą od drzwi do drzwi, prosząc o słodycze. Zazwyczaj oferują dorosłym udekorowane gałązki wierzby lub rysunki w zamian za smakołyki. Tradycja wywodzi się z legendy, że szwedzkie czarownice przed Wielkanocą udawały się do Blåkulla – mitycznego miejsca sabatów, aby bawić się z diabłem. Aby mieć pewność, że czarownice nie wrócą, Szwedzi w Niedzielę Wielkanocną palą wielkie ogniska.

Fajerwerki z wózka, czyli Scoppio del Carro

Co z Wielkanocą w Wielkiej Brytanii? Wielkanoc tam rozpoczyna się w Wielki Piątek i jest najważniejszym świętem w roku Kościoła. To kraj protestancki, a w kościele protestanckim Wielki Piątek jest ważniejszym dniem niż Niedziela Wielkanocna. W Wielkiej Brytanii tradycją jest opowiadanie historii o zajączku wielkanocnym, dawanie czekoladowych jajek i kartek wielkanocnych, ale są i inne tradycje.

To na przykład gorące bułeczki krzyżowe. Są ulubionym przysmakiem wielkanocnym składającym się z przyprawionej słodkiej bułki zrobionej z porzeczek lub rodzynek i dekorowanej krzyżykiem na wierzchu. Jedzenie gorących bułeczek krzyżowych oznacza koniec Wielkiego Postu, ponieważ są one robione z produktów mlecznych, które są w tym okresie zabronione. Mięsem spożywanym podczas Wielkanocy w Wielkiej Brytanii jest zazwyczaj jagnięcina. Tradycja ta wywodzi się z dostępności pierwszego baranka w sezonie, który tradycyjnie trafiał na rynek w okresie Wielkanocy.

We Florencji we Włoszech przygotujcie się na eksplozje. „Wybuch wózka” to tradycja, która rozpoczęła się ponad 300 lat temu. Wózek (brindellone) ma ponad 9 m wysokości i jest ciągnięty przez parę białych wołów na plac przed katedrą. Staje pomiędzy katedrą a budynkiem baptysterium. O 11.00 arcybiskup Florencji staje przy ołtarzu i odpala rakietę w kształcie gołębicy, która ma symbolizować Ducha Świętego. Rakieta wystrzeliwuje z wózka, inicjując fajerwerki. Tradycja ta nazywa się Scoppio del Carro i następuje po niej parada w średniowiecznych strojach.

image
Wielkanoc we Florencji, czyli procesja z białymi bykami ciągnącymi „ognisty wózek”
FOTO: Shutterstock

Sufity pełne jajek

Brazylia jest krajem bardzo religijnym, w którym większość ludności stanowią katolicy. W Wielką Sobotę Brazylijczycy organizują Sabado de Aleluia, czyli minikarnawał w małych miasteczkach, który jest świętowaniem zakończenia Wielkiego Postu. Obdarowują się prezentami w postaci dużych czekoladowych jajek – pustych lub wypełnionych słodyczami. Jajka te zdobią sufity w sklepach już na miesiąc przed Wielkanocą.

image
Brazylijskie wielkie wielkanocne czekoladowe jajo wypełnione czekoladą i kremem, które wyjada się łyżką
FOTO: Shutterstock

Wielkanoc jest jednym z najważniejszych świąt w Bułgarii i rozpoczyna się w Niedzielę Palmową, a dwie najważniejsze tradycje wielkanocne w tym kraju to jasnoczerwone jajka i chleb wielkanocny znany jako kozunak. Bułgarzy stukają się jajkami albo rzucaja nimi na szczęście. Osoba, która skończy z nierozbitym jajkiem, będzie miała rok szczęścia. Zgodnie z innym zwyczajem najstarsza kobieta w rodzinie pociera twarze dzieci pierwszym namalowanym przez siebie czerwonym jajkiem. Symbolizuje to jej życzenie, aby nie opuszczały ich zdrowie i siła.

W Stanach Zjednoczonych w Waszyngtonie w Poniedziałek Wielkanocny prezydent organizuje co roku Easter Egg Roll na trawniku Białego Domu, czyli swojej siedziby. Uważa się, że tradycja ta sięga 1878 roku. Wtedy dzieci bardzo dużą łyżką turlały po trawie kolorowe gotowane na twardo jajka. W tym roku roku odbędzie się już 146. edycja Easter Egg Roll.

Karolina Kasperek

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
09. grudzień 2024 16:27