Przez długi czas wierzono, że wrzody żołądka są spowodowane stylem życia. Sądzono, że jedzenie pikantnych potraw i doświadczanie stresu były związane z wrzodami, ale nie znaleziono dowodów potwierdzających te przekonania.
Objawy wrzodu żołądka obejmują dyskomfort między posiłkami, który budzi w nocy, szybkie uczucie pełności po posiłku, wzdęcia lub palący ból w żołądku, ból, który pojawia się i znika na dni lub tygodnie. Jeśli masz objawy, takie jak mdłości, wymioty krwią, krew w stolcu, ból pleców lub straciłeś na wadze, a podejrzewasz lub wiesz, że masz wrzody żołądka, należy natychmiast szukać pomocy lekarza. To może oznaczać, że wrzód pękł.
Postaw na błonnik pokarmowy. Gdzie jest go najwięcej?
Wrzody żołądka mogą wymagać zmiany stylu życia i diety – to sprawi, że łatwiej będzie radzić sobie z nimi podczas gojenia. Korzystne mogą być również leki redukujące kwasowość. Wcześniej w przypadku wrzodów żołądka zalecano łagodną dietę, ale obecne badania nie potwierdzają tego poglądu. Zmiana diety nie musi być tak drastyczna, jak by się na pierwszy rzut oka wydawało. Dla wielu zaskoczeniem pewnie będzie, że nie wszystkie pikantne potrawy są drażniące i nie trzeba będzie ze wszystkich rezygnować. Lekarze kładą w przypadku wrzodów nacisk na dietę bogatą w warzywa i owoce.
W pierwszej kolejności postaw na błonnik pokarmowy. Znajduje się w owsie, roślinach strączkowych, nasionach lnu, orzechach, pomarańczach, jabłkach i marchwi. Dieta bogata w błonnik jest wskazana dla osób z chorobą wrzodową (od 20 do 30 g/dzień według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia), ponieważ błonnik działa buforowo, zmniejszając stężenie kwasów żółciowych w żołądku (tak, tak, one też tam się mogą dostawać i powodować zapalenie błony śluzowej) i czas pasażu jelitowego, co skutkuje mniejszym wzdęciem brzucha, a tym samym zmniejszeniem dyskomfortu i bólu w przewodzie pokarmowym.
Bardzo istotne dla wrzodowców są produkty bogate w witaminę A. Zawierają ją brokuły, słodkie ziemniaki, jarmuż, szpinak i kapusta włoska. Te pokarmy zwiększają produkcję śluzu w przewodzie pokarmowym, co według niektórych może pomóc w zapobieganiu wrzodom.
Leczącym wrzody przydadzą się też pokarmy bogate we flawonoidy, czyli czosnek, cebula, żurawina, truskawki, jagody i groszek. Badania sugerują, że te produkty mogą pomóc chronić przed przewlekłym zapaleniem błony śluzowej żołądka. Jak? Flawonoidy mają korzystny wpływ na leczenie choroby wrzodowej poprzez działanie antyoksydacyjne. Zwiększają aktywność enzymów antyoksydacyjnych. Łagodzą chorobę wrzodową także poprzez regulację stanów zapalnych.
Pokarmy nie są jedynym czynnikiem wpływającym na wrzody. Napoje też mają znaczenie
Czy wrzodowiec może jeść chleb? Owszem, pod warunkiem, że jest pełnoziarnisty, czyli bogaty w błonnik. Unikaj rafinowanego białego pieczywa. Banany będą dobrym wyborem, ponieważ są dobrym źródłem błonnika i są bogate w związki, które pomagają chronić wyściółkę żołądka przed działaniem kwasu w soku żołądkowym. Jajka są bogate w witaminę A, ale unikaj jajek sadzonych, ponieważ tłuszcz może zaostrzyć wrzody żołądka.
Pokarmy nie są jedynym czynnikiem dietetycznym, który może wpływać na wrzody. To, co pijesz, może również wpływać na ich stan. Sok żurawinowy może zmniejszyć ryzyko przerostu H. pylori w żołądku i zapobiegać stanom zapalnym. Nowe badania wskazują, że zielona herbata może pomagać zwalczać bakterię. Kefir to napój probiotyczny, który zawiera pożyteczne bakterie. Z badań wynika, że wspierają one eradykację, czyli usuwanie Helicobacter w terapii skojarzonymi antybiotykami. U pacjentów pijących kefir jednocześnie z terapią odnotowuje się wyższy wskaźnik wyleczeń. Warto postawić też na sok z kapusty. Jest bogaty w glutaminę – substancję, która pomaga w gojeniu wrzodów.
Jeśli sądzisz, że w chorobie wrzodowej trzeba zupełnie zrezygnować z przypraw, jesteś w błędzie. Kurkuma, cynamon i imbir są potężnym źródłem korzystnych dla zdrowia przeciwutleniaczy, a także wykazują silne właściwości przeciwdrobnoustrojowe i przeciwzapalne, które wspomagają gojenie się wrzodów. Długo też sądzono, że ostre przyprawy powodują wrzody. Tak nie jest. Mogą jedynie pogarszać sytuację, kiedy wrzody już istnieją. Do czasu wyleczenia zrezygnować trzeba będzie najprawdopodobniej z ostrej papryczki chilli i czarnego pieprzu.
Wśród produktów, które mogą podrażniać wrzód, znajdują się alkohol, kofeina, mleko, niektóre mięsa, pikantne i słone potrawy, żywność o dużej zawartości tłuszczu, czekolada. Dobrze będzie radykalnie ograniczyć je w diecie. Badania wykazały też, że intensywnie solona żywność może sprzyjać namnażaniu się H. pylori.
Karolina Kasperek
Fot. Freepik
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 24/2023 na str. 48. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.
