Uznanie spadkobiercy za niegodnego spadku. Kogo i kiedy można wydziedziczyć?

?

Rodzice podzielili ziemię między mnie i brata. Sobie zostawili niecały hektar z działką siedliskową i budynkami. Ojciec umarł w zeszłym roku, mama jest ciężko chora. Tylko ja z żoną opiekowaliśmy się obojgiem rodziców, a teraz mamą. Brat ich odwiedzał raz na rok, a teraz domaga się spadku po ojcu. Czy ma do niego takie samo prawo jak ja? Czy mnie nie należy się większy udział z racji opieki nad rodzicami?

Kto ma prawo do spadku?

Prawo do spadku po ojcu ma również Pana mama. Zgodnie z art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego, w pierwszej kolejności powołane są do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni w częściach równych, z tym, że część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Fakt, że to Pan opiekował się ojcem, nie ma wpływu na wielkość przypadającego Panu udziału.

Co może być podstawą wydziedziczenia?

Uporczywe niedopełnianie względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych może być natomiast podstawą wydziedziczenia. Stosownie do art. 1008 k.c. polega ono na tym, że spadkodawca w testamencie pozbawia zstępnych, małżonka i rodziców zachowku. Inne przyczyny wydziedziczenia to:

• uporczywe postępowanie wbrew woli spadkodawcy w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
• dopuszczenie się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci.

Co oprócz wydziedziczenia?

Innym sposobem pozbawienia spadkobiercy udziału w spadku jest uznanie go przez sąd za niegodnego dziedziczenia. W myśl art. 928 k.c. może do tego dojść, jeżeli spadkobierca:

• dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadko­dawcy;
• podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
• umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił go albo świadomie skorzystał z testamentu podrobionego lub przerobionego przez inną osobę

Kto może dokonać uznania spadkobiercy za niegodnego?

Uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes, a więc także inny spadkobierca. Z żądaniem takim należy wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym dana osoba dowiedziała się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od śmierci spadkodawcy.

Alicja Moroz
Fot. Pixabay