Kiedy może dojść do zapalenia wymienia u jałówki?
Jałówki stają się wrażliwe na patogeny wywołujące mastitis w momencie, gdy ich gruczoł mlekowy uaktywnia się wydzielniczo, czyli pomiędzy 6. a 8. miesiącem życia. Jednak mastitis u jałówek, które przecież nie miały jeszcze styczności z codziennym dojem, ma zupełnie inne podłoże.
Przyczyną jego występowania może być:
- wzajemne obsysanie się zwierząt,
- obecność w jałowniku nadmiernej liczby much,
- zła higiena w kojcach, w których utrzymywane są jałówki,
- kontakt między cieliczkami i krowami w okresie odchowu,
- odpajanie cieląt mlekiem odpadowym,
- błędy żywieniowe w postaci niedoboru witaminy E oraz selenu.
Uważaj na obsysanie się jałówek w kojcach grupowych
Infekcja wymienia może rozwinąć się z powodu obsysania przez inne osobniki w grupie. Nawyk ssania przez jałówki wiąże się bowiem z ryzykiem wnikania patogenów do gruczołu mlekowego. Ponadto, takie zachowanie młodych krów może prowadzić do mechanicznych uszkodzeń strzyków i tym samym zwiększenia ryzyka infekcji. Tak więc konsekwencją obsysania mogą być poważne problemy zdrowotne, a nawet brakowanie.
Badania potwierdziły także, że zdajanie zwierząt może powodować u krów wydłużenie okresu międzywycieleniowego oraz niską kondycję ciała (BSC). Innym czynnikiem powodującym mastitis u jałówek może być również pojenie cieliczek mlekiem odpadowym. Oczywiście należy wystrzegać się też skarmiania cieląt siarą od krów chorych na mastitis, gdyż chorobotwórcze patogeny oraz inne czynniki prozapalne mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie młodych zwierząt.
Czynnikiem sprzyjającym powstawaniu mastitis u jałówek przed porodem mogą być również muchy, które przenoszą patogeny m.in. gronkowca złocistego. Stąd też ograniczenie ich liczby w otoczeniu jałówek i dorosłych krów jest ważnym elementem profilaktyki zapalenia wymienia. Bardzo często wysoka liczba komórek somatycznych w mleku pierwiastek spowodowana jest zbyt wczesnym otwarciem kanału strzykowego, na przykład na skutek zbyt późnego wieku pierwszego wycielenia. Przeprowadzono szereg badań, z których wynika, że wiele starszych krów z wysoką liczbą komórek somatycznych miało ten problem już w pierwszej laktacji, a to oznacza, że stan zapalny towarzyszył im przez cały okres produkcyjny.
Beata Dąbrowska
