Duża ilość paszy objętościowej w suchym TMR-ze pobudza motorykę przedżołądków oraz przeżuwanie, a komponenty paszy treściwej pozytywnie wpływają na rozwój brodawek żwaczowychBeata Dąbrowska
StoryEditorSuchy TMR dla cieląt

Żywienie cieląt: jak samemu zrobić suchy TMR?

24.01.2025., 15:00h

Do stosowania suchego TMR-u w odchowie cieląt przekonuje się coraz większa grupa hodowców bydła mlecznego. I bardzo dobrze, bowiem cielęta nie tylko bardzo chętnie pobierają tę strukturalną paszę, ale i korzyści z jej skarmiania są olbrzymie.

Co powinien zawierać suchy TMR dla cieląt?

Kombinacja dużej ilości paszy objętościowej w postaci sieczki ze słomy, siana lub lucerny z dodatkiem mieszanki mineralnej gwarantuje prawidłowy rozwój żwacza, na którym tak bardzo nam przecież zależy. Suchy TMR dla cieląt może zawierać też śrutę zbożową (kukurydzę i inne zboża poddane obróbce np. termicznej), komponenty białkowe (koncentrat białkowy, poekstrakcyjną śrutę sojową) oraz melasę. Może również stanowić mieszaninę sieczki pasz objętościowych oraz granulowanego startera lub musli.

Jakie są korzyści żywienia cieląt suchym TMR-em?

Przeprowadzono wiele badań, które jednoznacznie potwierdzają, że stosowanie w odchowie cieląt suchego TMR-u zapewnia wczesne, prawidłowe pobieranie paszy, wysokie dzienne przyrosty oraz prawidłowy rozwój żwacza. Duża ilość paszy objętościowej zawartej w mieszance pobudza motorykę przedżołądków oraz przeżuwanie, a komponenty paszy treściwej działają pozytywnie na rozwój brodawek żwacza i wspierają wydzielanie śliny.

Preferowanym źródłem węglowodanów w suchym TMR-ze jest kukurydza, która posiada małą zawartość włókna i wolno rozkłada się w żwaczu. Powstające w wyniku jej trawienia lotne kwasy tłuszczowe (głównie propionowy i masłowy), stymulują wzrost brodawek żwaczowych. Z kolei wczesny rozwój żwacza zapewnia skrócenie okresu odpajania preparatem mlekozastępczym.

Jak samemu przygotować suchy TMR w paszowozie?

Suchy TMR to również pasza bardzo wygodna w stosowaniu, którą można bez problemu sporządzić w wozie paszowym i przechowywać, gdyż mieszanina nie psuje się i nie pleśnieje. A to dzięki temu, że w swoim składzie nie zawiera pasz objętościowych soczystych, takich jak np. kiszonki.

Rynek pasz oferuje szeroką gamę gotowych suchych mieszanek. Ich koszt, w zależności od producenta, kształtuje się od 2300 do 3200 zł za 100 kg. I właśnie z uwagi na koszty wielu hodowców decyduje się wykonać mieszankę samemu, co – jak potwierdzają – kosztuje znacznie mniej, a jej sporządzanie nie jest obciążone dużym ryzykiem popełnienia błędu. A i nakład pracy jest niewielki. Niemniej decydując się na wykonywanie suchego TMR-u w gospodarstwie trzeba przestrzegać kilku podstawowych zasad.
Pasza objętościowa powinna stanowić około 20% całej mieszanki. Jako komponenty objętościowe najlepiej nadają się słoma, siano i lucerna. Każdy z nich powinien być całkowicie suchy (sucha masa powyżej 80%) i krótko pocięty. Szczególnie słoma nie powinna zawierać żadnych biologicznych zanieczyszczeń (bez pleśni) i w miarę możliwości nie pylić.

Ważne jest, aby pasze były odpowiednio pocięte na fragmenty o długości 10–13 mm, co zapobiega separacji gotowej mieszaniny i selektywnemu pobieraniu paszy. Na swoich reporterskich ścieżkach spotkałam wielu hodowców, którzy w przygotowywaniu suchego TMR-u preferują (w przeciwieństwie do najbardziej popularnej słomy) siano, a to ze względu na nieco inną jego strukturę. Rośliny posiadają bowiem swego rodzaju "włoski", dzięki którym wszystkie komponenty mieszaniny są ze sobą bardzo dobrze wymieszane, a dodawana do mieszanki śruta nie obsypuje się i doskonale trzyma się cząsteczek siana. Ponadto dobrej jakości siano ma również bardzo przyjemny zapach, który zachęca cielęta do pobierania paszy.

Pasz treściwa wraz z dodatkiem mineralno-witaminowym powinna stanowić 70–80% TMR i może być dodawane jako gotowa mieszanka lub jako pojedyncze składniki. Zawartość energii w suchym TMR-ze powinna wynosić 12 MJ ME/kg, a zawartość białka od 150–160 g na 1 kg paszy. Do mieszaniny można dodać także komponenty płynne, jak na przykład melasę (5%) oraz olej roślinny (około 1 do 2%), które stanowią dodatek zwiększający smakowitość oraz wiążący poszczególne komponenty paszy objętościowej z treściwą, przez co zapobiegają selektywnemu pobieraniu dawki.

Wszystkie komponenty wykorzystane do przygotowania suchego TMR-u oraz gotowa już mieszanina powinny być regularnie analizowane pod kątem składu. Suchy TMR można magazynować przez 3 miesiące w suchych i higienicznych warunkach. Dłuższe przechowywanie nie jest zalecane z uwagi na fakt, że pasza traci zapach, a przez to i smakowitość.

Beata Dąbrowska

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
13. luty 2025 16:41