Zalety mleka pełnego – naturalne wsparcie dla rozwijającego się cielęcia
Mleko jako naturalny pokarm cielęcia ma tę przewagę nad preparatem mlekozastępczym, że zasobne jest w łatwostrawne składniki pokarmowe (wysoka zawartość białka i energii), które cielę potrafi strawić na poziomie 95% oraz substancje biologicznie czynne, takie jak np. hormony czy peptydy żołądkowo-jelitowe.
Czytaj więcej: Jakie są najczęściej popełniane błędy w żywieniu cieląt?
Uzupełnianie mikroelementów – klucz do odporności cielęcia
Wypicie 6 l mleka pełnego/zmieszanej siary pokrywa co prawda dzienne zapotrzebowanie młodych zwierząt na substancje odżywcze, ale nie dostarcza potrzebnych mikroelementów i witamin, które muszą zostać uzupełnione, aby nie doszło do silnych niedoborów, osłabiających odporność i spowalniających wzrost.
Cielę musi być zaopatrzone szczególnie w żelazo i selen, a poziom żelaza można skontrolować w badaniu stężenia hemoglobiny podczas morfologii przeprowadzonej przez lekarza weterynarii. Decydując się jednak na żywienie mlekiem pełnym trzeba koniecznie mieć na uwadze fakt, że bardzo szybko się ono psuje, dlatego też przechowywane musi zostać schłodzone.
Nieodpowiednie schłodzenie wcześniej zdojonego mleka powoduje gwałtowne namnażanie się w nim bakterii, a podanie cielętom takiego mleka spowoduje ich zakażenie.
Zakwaszane mleko dla cieląt – co to daje?
Dobrym rozwiązaniem jest zakwaszanie mleka do poziomu pH 5,5. Jeżeli wartość pH będzie jeszcze niższa, cielęta mogą odmawiać jego pobrania. Zakwaszenie nie tylko zapobiega rozwojowi drobnoustrojów, ale też poprawia strawność, ponieważ mleko jest „wstępnie strawione” przez dodatek kwasu, a cielęta chętnie piją pójło nawet wtedy, gdy jest zimne.
Inną zaletą zakwaszenia, czyli obniżenia pH mleka, jest ograniczenie rozprzestrzeniania się patogenów biegunkowych, takich jak E. coli. Dlatego też zakwaszone mieszanki do pojenia cieląt sprawdzają się w gospodarstwach, w których występują problemy z biegunkami.
Jak zakwaszać mleko dla cieląt, aby nie było skłaczeń?
Aby uniknąć skłaczeń podczas zakwaszania mleka ciepłego, należy na początek wymieszać produkt do zakwaszania z zimnym mlekiem, a następnie dodać tak wymieszany roztwór do mleka ciepłego.
Pamiętać należy także o regularnym kontrolowaniu wartości pH w mleku za pomocą pasków pomiarowych.
Higiena sprzętu – podstawa zdrowego odpajania
Gdy korzystamy z pojedynczych lub grupowych wiader lub pojemników z mlekiem zakwaszonym, aby zachować ich należytą higienę, wystarczy opłukanie ich raz dziennie letnią wodą oraz dokładne oczyszczenie po zakończeniu odpajania.
Kiedy nie wolno podawać mleka od krów?
Niedopuszczalne jest podawanie cielętom mleka od krów cierpiących na schorzenia gruczołu mlekowego, jak również leczonych antybiotykami. Podczas odpajania mlekiem pełnym istnieje ryzyko pojawienia się biegunek wynikających z faktu, iż bardzo często krowy po wycieleniu mają subkliniczną ketozę.
Jeżeli temperatura otoczenia spadnie poniżej temperatury krytycznej, wynoszącej dla cieląt do 3. tygodnia życia poniżej 15°C, a dla cieląt od 3. tygodnia życia poniżej 5°C, wzrasta ich zapotrzebowanie na energię. Aby uzyskać odpowiednie przyrosty, należy dopasować plan odpajania do niższej temperatury i wprowadzić na przykład dodatkowy litr mleka pełnego na dzień więcej.
Jakie są zasady prawidłowego odpajania cieląt?
Bez względu czy stosujemy w odchowie mleko pełne czy też preparat mlekozastępczy, cielęta muszą mieć możliwość pobierania dużych ilości pójła w kilku odpojach, czyli w systemie ad libitum albo w systemie 3 razy dziennie z ręki lub przez automat.
Zarówno w systemie grupowym, jak i pojedynczym pójło musi być podawane przez smoczek. Jest to ważne pod względem produkcji śliny i zaspokajania odruchu ssania, zapobiegając tym samym wzajemnemu obsysaniu się.
I na koniec ważne przypomnienie – od drugiego dnia życia cielęta muszą mieć dostęp do świeżej wody. W pierwszym tygodniu życia cielęta piją około 1 litra wody dziennie, później do 4,5 l na kilogram pobranej suchej masy.
Jeżeli ilość wypitej wody jest zbyt niska, ograniczone zostaje pobranie suchej masy. Z kolei, gdy cielę pije bardzo duże ilości wody, może to oznaczać, że jest głodne.
Beata Dąbrowska
