Jak zadbać o dobre zdrowie krów? Duńczycy zdradzają swoje tajemnice

Posiadanie jak najwięcej niewidzialnych krów to filozofia, jaka przyświeca hodowli bydła mlecznego prowadzonej w Skandynawii, bo hodowcy chcą mieć krowy, które bezproblemowo produkują duże ilości mleka.

– Ogólnoświatowa tendencja zmierzająca do koncentracji produkcji mleka sprawia, że hodowcy utrzymują coraz liczniejsze stada krów, którym – niestety – mogą poświęcić coraz mniej uwagi. W tej sytuacji, warto zatem więcej czasu poświęcić genetyce. Przy wyborze buhaja zalecam więc zwracanie szczególnej uwagi na cechy zdrowotnościowe i wybór rozpłodników z jak najwyższym indeksem dla tych cech – zalecał Jan Andresen.

Podczas wykładu Jan Andresen przekonywał, że ważniejsze od typu i budowy jest dobre zdrowie krów. W tłumaczeniu pomagała Anna Adamczuk – dyrektor działu genetycznego firmy Konrad, która jest wyłącznym dystrybutorem nasienia Viking Genetics w Polsce

Bardzo ważne jest, aby indeks ten opierał się na jak najbardziej wiarygodnych danych i jednocześnie był zbalansowany, czyli gwarantował poprawę we wszystkich cechach zdrowotnych. Jan Andresen odradzał wybór buhajów, które poprawiają tylko jedną wybraną cechę u swoich córek. – Cechy zdrowotne trzeba bowiem poprawiać kompleksowo – mówił – bo to bezpośrednio wpływa na ekonomię produkcji mleka.

W badaniach Viking Genetics przeprowadzonych na 3 grupach córek buhajów: najlepszych, średnich i słabych, które sprawdzono w pod kątem ilości przypadków występowania mastitis w pierwszej i trzeciej laktacji okazało się, że w grupie córek po najlepszych buhajach występowanie mastitis jest niższe, a różnica ta wynosi 10%. Mniej przypadków mastitis to więcej czasu i mniejsze koszty i jest to przykład, co oznacza termin niewidzialna krowa.

W Skandynawii krowy brakowane są najczęściej z powodu rozrodu i mastitis, które jest dużym problemem, dlatego jednym z priorytetów programu hodowlanego Viking Genetics jest właśnie poprawa zdrowotności, która prowadzona jest od blisko 30 lat. Dzięki temu w Danii, Szwecji i Finlandii jest najmniejsze zużycie antybiotyków w Europie, co oczywiście świadczy o tym, że populacja krów jest tam stosunkowo zdrowa.

– Aby przy wyborze buhaja hodowcy byli pewni jego wyceny i uzyskanego indeksu, 90% bydła w Skandynawii jest pod kontrolą użytkowości i to hodowcy decydują, które cechy hodowlane i w jakiej ważności wchodzą w skład skandynawskiego indeksu hodowlanego NTM. Badania przeprowadzone w Szwecji udowodniły, że wraz ze wzrostem indeksu NTM zdecydowanie rośnie produkcja mleka, podczas gdy przypadki występowania mastitis oraz martwych urodzeń są rzadkie – wyjaśniał Jan Andresen.

Te piękne sztuki, to właśnie przedstawicielki duńskich „niewidzialnych krów”

Warto wspomnieć, że Skandynawowie odeszli od doskonalenia krów pod kątem typu i budowy, gdy wygląd i wielkość krów w żaden sposób nie przekłada się na poprawę innych cech. Oznacza to, że typ i budowa została z indeksu usunięta, a uwaga skupiona jest na długowieczności krów. W indeksie NTM ogromne znaczenie ma natomiast płodność i zdrowotność wymienia.

– Z uwagi na to, że dochód uzyskiwany od krowy jest bardzo ważny, dlatego też nasze programy hodowlane uwzględniają poprawę zdrowotności, odporności na inne choroby – tłumaczył Jan Andresen podkreślając, jak bardzo istotne jest, by dobierając buhaja i analizując ich indeksy zwracać uwagę również na zdrowotność racic. Skandynawski Program Hodowlany jest jedynym na świecie, który w swoim indeksie uwzględnia cechę zdrowotności racic.

Na koniec prelekcji Jan Andresen zaznaczył, że skandynawski program hodowlany przynosi hodowcom wymierne efekty, za którymi stoi wiarygodna baza danych.

Beata Dąbrowska