Na początku laktacji krowy wymagają paszy o wysokiej koncentracji energii. Aby spełnić to wymaganie, warto stosować dodatek tłuszczu chronionego, najlepiej ze zrównoważonym stosunkiem kwasu palmitynowego i stearynowegoBeata Dąbrowska
StoryEditorŻywienie krów

Tłuszcze chronione w żywieniu krów – jakie dają korzyści?

05.06.2025., 15:00h

Bezpośrednio po wycieleniu zapotrzebowanie na energię gwałtownie wzrasta z powodu rozpoczęcia produkcji mleka. Jednak pobranie paszy pozostaje "w tyle" za wydatkowaniem energii, co skutkuje ujemnym bilansem energetycznym, tak powszechnym problemem we wczesnej laktacji.

Ujemny bilans energetycznypo wyceieleniu zagrożeniem dla zdrowia krów

Ten ujemny bilans energetyczny rekompensowany jest przede wszystkim poprzez mobilizację tkanki tłuszczowej, a jego wielkość zależy od pobrania paszy, wartości energetycznej dawki i wydajności mlecznej. Długotrwały, ujemny bilans energetyczny niekorzystnie wpływa na zdrowie, płodność i produkcję mleka.

Utrata masy ciała – jak krowy rekompensują deficyt energii po porodzie?

Aby zrekompensować ujemny bilans energetyczny, wysokowydajne krowy mobilizują znaczne rezerwy tkanki tłuszczowej, często tracąc ponad 10% masy ciała na początku laktacji.

Zakres wykorzystania tkanki tłuszczowej zależy od wielkości pobrania paszy, wartości energetycznej dawki i wydajności mlecznej. I – niestety – wskaźnik ten pogorszył się w ostatnich dekadach z powodu selekcji w kierunku wyższej, początkowej wydajności mlecznej.

Czytaj więcej: Zawartość tłuszczu w mleku: co nam mówi o żywieniu i zdrowiu krowy?

Kondycja ciała krowy przy wycieleniu ma znaczenie

Krowy z wyższą punktacją kondycji ciała przy wycieleniu wykazują zazwyczaj większą mobilizację tłuszczu i szybszą utratę kondycji ciała po porodzie.

Dlatego też, tak ogromne znaczenie ma wspieranie podaży energii w trakcie wczesnej laktacji. Jednak zwiększanie podaży energii poprzez stosowanie koncentratów o wysokiej zawartości skrobi grozi kwasicą. Alternatywą są tutaj tłuszcze chronione, które zapewniają wysoką dawkę energii, bez zakłócania funkcji żwacza.

image
Na początku laktacji krowy wymagają paszy o wysokiej koncentracji energii. Aby spełnić to wymaganie, warto stosować dodatek tłuszczu chronionego, najlepiej ze zrównoważonym stosunkiem kwasu palmitynowego i stearynowego
FOTO: Beata Dąbrowska

Tłuszcze chronione – bezpieczne źródło energii dla krów

W przeciwieństwie do standardowych, tłuszcze chronione w żwaczu omijają fermentację żwaczową i są trawione w jelicie cienkim. Pozyskiwane są one zwykle z oleju palmowego lub rzepakowego i różnią się składem kwasów tłuszczowych, szczególnie proporcjami kwasu palmitynowego (C16:0) i kwasu stearynowego (C18:0).

Czytaj więcej: Jak wprowadzać tłuszcze paszowe w żywieniu krów?

Badania potwierdzają skuteczność tłuszczów chronionych

Zalety połączenia obydwu tych kwasów w tłuszczu chronionym jako źródła energii dla wysokowydajnych krów potwierdzają najnowsze badania z wykorzystaniem 2% suplementu tłuszczowego bogatego w kwas palmitynowy i stearynowy oraz proszku tłuszczu chronionego w żwaczu o zrównoważonym stosunku kwasu palmitynowego i stearynowego (45% i 49%).

Czytaj więcej: Żywienie krów mlecznych po wycieleniu

Lepszy bilans energetyczny i wyższa wydajność mleczna

Połączenie kwasu palmitynowego i stearynowego wykazało największy wpływ na dzienną wydajność mleka. Zastosowanie proszków tłuszczowych zawierających kwas stearynowy spowodowało zwiększenie pobrania suchej masy i zmniejszenie wartości nieestryfikowanych kwasów tłuszczowych we krwi. Wskazuje to na niższą mobilizację masy ciała w połączeniu z poprawą bilansu energetycznego.

Beata Dąbrowska

image
Choroby krów

Dlaczego krowy kładą się po porodzie?

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
04. grudzień 2025 13:11