Producenci zbóż alarmują, że norma GAEC 6 i metodyka uprawy kukurydzy w Integrowanej Produkcji są ze sobą sprzeczne. Chodzi o obowiązek pozostawienia na okres zimowy od 1 listopada do 15 lutego minimum 80 proc. gruntów ornych pod pokrywą ochronną. To oznacza, że orka zimowa i pozostawienie ziemi bez okrywy może być zastosowane na co najwyżej 20 proc. areału.
Z drugiej strony Metodyka uprawy kukurydzy w Integrowanej Produkcji Roślin na rok 2023 nakazuje wykonanie orki na jesieni. Rolnicy są więc zdezorientowani, tym bardziej, że jeśli nie będą przestrzegać norm GAEC, grożą im poważne konsekwencje finansowe, włącznie w utratą całości dopłat bezpośrednich.
Rolnicy apelują o zmianę przepisów ws. okrywy zimowej gleby. "Stanowczy sprzeciw"
W związku z tym Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych domaga się zmiany przepisów.
- Wyrażamy stanowczy sprzeciw takiemu zapisowi i wnosimy o zmianę tych zapisów sprzecznych z nowymi technologami, a przede wszystkim z życiem biologicznym gleby – tak w apelu do ministra rolnictwa piszą Przemysław Bochat, Prezes Zarządu PZPRZ oraz Tadeusz Szymańczak, rzecznik prasowy PZPRZ.
PZPRZ zaznacza, że w Metodyce na 2023 rok w jednym z punktów zapisano: "Wykonywano orkę jesienną, a przed siewem zabiegi uprawowe spulchniające glebę przy użyciu agregatu uprawowego (który dodatkowo ogranicza szkodniki glebowe), a następnie bronowanie ograniczające wschody chwastów."
Zdaniem rolników nieporozumieniem jest w agrotechnice obecnie zalecać zwalczanie szkodników agregatem. Poza tym, jak zaznacza Bochat i Szymańczak, do gleby mamy obowiązek wprowadzenia masy organicznej, która wyrosła w danym roku wegetacyjnym i nie było zamiaru wykorzystać ją na obornik.
- Masa organiczna ma również wtórne znaczenie dla następnego okresu wegetacji. Po pierwsze wstępny rozkład masy organicznej, po drugie zatrzymywanie wody przez masę organiczną i glebę, po trzecie zapobiega erozji gleby, po czwarte w okresie wiosennym wcześniejsze nagrzewanie gleby, po piąte lepsza organizacja pracy w okresie wiosennym, po szóste wiązanie CO2 zgodne z porozumieniem Paryskim z 2015 r i tworzenie próchnicy tak potrzebnej w glebie – tłumaczą rolnicy.
Ponadto zaznaczają, że gleba to żywy organizm drobnoustrojów tlenowych w górnej warstwie i beztlenowych w dolnej warstwie.
- Aby drobnoustroje tlenowe mogły się rozwijać musimy, a nie możemy zmiksować do 10 cm masę organiczną (słomę) z glebą, aby drobnoustroje miały właściwe warunki do rozwoju i namnażania najlepiej z minimalną ilością azotu 5 -10 kg/ha – tłumaczą.
Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych alarmuje, że jeśli wprowadza się nowe rozwiązania należy bacznie przestrzegać zasady, aby wszystkie działanie były zgodne z przyrodą i organizacją pracy w gospodarstwach rolnych mających wpływ na ekonomikę, musimy też zwracać uwagę na organizację pracy w kontekście ograniczania kosztów przy jednoczesnym wzroście plonów oraz poprawienia ich jakości.
Jaka kara grozi rolnikowi za nieprzestrzeganie normy GAEC 6?
Z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wynika, że w razie stwierdzenia, że nie jest utrzymywana okrywa ochronna gleby w wymaganym terminie na co najmniej 80% powierzchni gruntów ornych wchodzących w skład gospodarstwa rolnik otrzyma:
- 1 pkt karny – gdy utrzymuje okrywę ochronną gleby na powierzchni powyżej 50% i poniżej 80 % gruntów ornych,
- 3 pkt karne – jeżeli utrzymuje okrywę ochronną gleby na powierzchni od 30% do 50% gruntów ornych,
- 5 pkt karnych – jeśli utrzymuje okrywę ochronną gleby na powierzchni poniżej 30% powierzchni gruntów ornych;
W razie stwierdzenia, że nie jest utrzymywana okrywa ochronna gleby w wymaganym terminie w międzyrzędziach na plantacjach drzew owocowych rolnik otrzyma:
- 1 pkt karny – gdy utrzymuje okrywę ochronną gleby w międzyrzędziach na powierzchni powyżej 50% i poniżej 100% plantacji drzew owocowych,
- 3 pkt karne – jeśli utrzymuje okrywę ochronną gleby w międzyrzędziach na powierzchni od 30% do 50% plantacji drzew owocowych,
- 5 pkt karnych – jeżeli utrzymuje okrywę ochronną gleby w międzyrzędziach na powierzchni poniżej 30% plantacji drzew owocowych;
Karę nakłada się w zależności od liczby punktów przypisanych stwierdzonej niezgodności. ARiMR może zmniejszyć rolnikowi dopłaty bezpośrednie o 1, 3, 5, 10 proc. w zależności od liczby punktów.
Z kolei w przypadku uznania niezgodności za umyślną oraz otrzymania 3 i 5 punktów kara wyniesie 15 proc. całkowitej kwoty płatności bezpośrednich. Jeśli rolnik otrzymał 7-11 punktów karnych, wtedy płatności zostaną pomniejszone o 20 proc. W przypadku 13 punktów dopłaty będą o 25 proc. niższe, a jeśli punków będzie 15, dopłata może zostać odebrana w całości.
