Generalnie premii dla młodego rolnika nie mogą otrzymać osoby prowadzące już działalność rolniczą. Tak wynika z rozporządzenia MRiRW w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawanie pomocy w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” z PROW 2007–2013. Wyjątkiem od tej zasady jest § 7 tego rozporządzenia. Dopuszcza on przyznanie pomocy osobie, która przed złożeniem wniosku rozpoczęła prowadzenie działalności rolniczej w gospodarstwie rolnym.
Od rozpoczęcia tej działalności do złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie mogło jednak upłynąć więcej niż 12 miesięcy, a do dnia wydania decyzji o przyznaniu pomocy – więcej niż 18 miesięcy. Przy czym za dzień rozpoczęcia działalności rolniczej uznaje się dzień wejścia po raz pierwszy w posiadanie nieruchomości o powierzchni użytków rolnych co najmniej 1 ha.
W przypadku gospodarstwa nabytego w drodze dziedziczenia uważa się, że nie nastąpiło podjęcie prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli w ciągu 12 miesięcy od nabycia spadkobierca zbył je (lub swój udział, jeśli odziedziczył je wspólnie z innymi osobami). Ten sam skutek będzie miało wydzierżawienie gospodarstwa na podstawie umowy notarialnej albo mającej przynajmniej datę pewną (czyli urzędowo poświadczoną).
Korzystniej ustala się datę rozpoczęcia działalności rolniczej w przypadku osoby, która nabyła gospodarstwo przed ukończeniem 18. roku życia. W jej przypadku będzie to dzień osiągnięcia pełnoletności. Jeśli natomiast osoba taka kontynuuje naukę – dzień zakończenia lub zaprzestania nauki, jednak najpóźniej dzień ukończenia 26. roku życia.
Nauka powinna odbywać się:
w systemie dziennym w szkole ponadgimnazjalnej, z wyłączeniem zasadniczej szkoły zawodowej i trzyletniej szkoły specjalnej, lub
w systemie dziennym w dotychczasowej szkole ponadpodstawowej, z wyłączeniem zasadniczej, lub
na uczelni – wyłącznie w trakcie stacjonarnych studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich.
Warunkiem jest, aby uczący się nie miał przerw w nauce. W przypadku kontynuowania nauki na uczelni wymaga się, aby podjęcie nauki nastąpiło w roku uzyskania świadectwa dojrzałości lub świadectwa maturalnego.
Takie same zasady dotyczą nabywającego gospodarstwo rolne po ukończeniu 18 lat, ale przed zakończeniem edukacji. Nauka na studiach zaocznych nie daje zatem podstaw do korzystniejszego ustalenia daty rozpoczęcia działalności rolniczej.
Synowie Pani mogą się natomiast spróbować powołać na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 lutego 2011 r. (sygn. akt: II GSK 234/10). Stwierdził on, że sam fakt nabycia w drodze spadkobrania praw do wchodzącego w skład spadku gospodarstwa rolnego nie jest wystarczający do uznania, że spadkobierca wszedł w posiadanie gospodarstwa rolnego. Sąd powołał się przy tym na przepisy unijne, w których w ogóle nie ma mowy o posiadaniu gospodarstwa, lecz o działalności w gospodarstwie rolnym w charakterze kierującego gospodarstwem.
Kierujący gospodarstwem rolnym prowadzi gospodarstwo osobiście. Pracuje w nim na własny rachunek i we własnym imieniu oraz podejmuje wszelkie decyzje jego dotyczące. Ponosi więc koszty i czerpie korzyści w związku z jego prowadzeniem. Należałoby zatem wykazać, że osobą kierującą gospodarstwem była wyłącznie Pani. Skorzystanie z tego argumentu będzie zapewne możliwe dopiero w postępowaniu odwoławczym.
