Rejestr zwierząt gospodarskich będzie w formie cyfrowej bazy danych
Dotychczasowy rejestr zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedzib stad prowadzony przez ARiMR i zawierający informacje dotyczące bydła, owiec, kóz i świń zostanie przekształcony w komputerową bazę danych.
Zostanie ona poszerzona również o informacje dotyczące utrzymywanych koniowatych, wielbłądowatych, jeleniowatych oraz zakładów drobiu. Projekt zmiany przepisów zakłada, że Polski Związek Hodowców Koni ma przekazać dane dotyczące właścicieli koni do ARiMR do 30 czerwca 2023 roku.
Docelowo możliwość papierowej rejestracji ma zostać zniesiona od stycznia 2026 roku. Informacje o zdarzeniach dotyczących zwierząt do komputerowej bazy danych będzie wprowadzało się w terminie 7 dni. Wyjątkiem jest sytuacja zagrożenia wystąpieniem lub wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt – wtedy obowiązuje termin 2 dni.
Więcej danych w systemie, w tym o systemie utrzymywania zwierząt
Komputerowa baza danych, oprócz informacji dotyczących utrzymywanych zwierząt, jaj wylęgowych, posiadaczy i siedzib stad, będzie zawierała m.in. dane dotyczące systemów utrzymywania zwierząt.
Na przykład w przypadku bydła będzie trzeba podać, czy bydło jest utrzymywane na uwięzi, czy nie.
W przypadku świń komputerowa baza danych będzie zawierała również opis modelu produkcji świń dla danej siedziby stada, czyli np. czy prosięta są kupowane w kraju, czy zagranicą, czy rolnik prowadzi tucz nakładczy.
W uzasadnieniu do nowelizacji zaznaczono, że informacje te pozwolą na zebranie w komputerowej bazie danych szczegółowych informacji dotyczących całego pogłowia utrzymywanych zwierząt najważniejszych gatunków zwierząt gospodarskich. Dane te będą mogły być wykorzystane w pracach nad poprawą warunków utrzymywania zwierząt w skali całego kraju i kształtowaniu polityki w zakresie produkcji zwierzęcej.
Posiadacze bydła, owiec, kóz i świń będą musieli zgłosić informacje dotyczące stosowanego systemu utrzymywania zwierząt w siedzibie stada, a w przypadku świń również modelu produkcji – w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie proponowanej ustawy.
W kraju bez paszportów dla krów
Paszporty bydła mają być wydawane bezpłatnie jedynie dla zwierząt przemieszczanych do innych państw członkowskich Unii Europejskiej w terminie 3 dni od dnia otrzymania informacji o zamiarze przemieszczenia bydła. W obrocie krajowym dokumenty te nie będą wymagane.
Posiadacze koniowatych będą zgłaszać urodzenie zwierząt do komputerowej bazy danych prowadzonej przez ARiMR w ciągu 2 miesięcy od urodzenia, a nie jak robią to obecnie – w ciągu 3 miesięcy.
Posiadacz zwierząt to również prowadzący rzeźnię
W stosunku do obecnie obowiązujących przepisów ustawy z 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, nowa ustawa o SIRZ wprowadza nowe podejście do definicji posiadacza oraz siedziby stada, w której są utrzymywane zwierzęta.
W definicji posiadacza zwierząt ma mieścić się również podmiot prowadzący rzeźnię oraz prowadzący miejsce gromadzenia zwierząt, organizujący targi, wystawy, pokazy lub konkursy zwierząt albo prowadzący obrót zwierzętami, pośrednictwo w tym obrocie lub skup zwierząt, jak również prowadzący cyrk objazdowy, grupę tresowanych zwierząt albo dokonujący uboju zwierząt pochodzących z innych siedzib stad w celu produkcji mięsa na użytek własny. Aczkolwiek rzeźnia, zakład drobiu oraz zakład przetwórczy lub spalarnia nie będą uznawane za siedzibę stada.
Niezarejestrowane do likwidacji
Projektowana ustawa wprowadza przepis umożliwiający powiatowym lekarzom weterynarii likwidację zwierząt niezidentyfikowanych o nieznanym pochodzeniu. Za likwidację nieoznakowanego zwierzęcia podlegającego ustawowemu oznakowaniu, w odniesieniu do którego nie można potwierdzić jego pochodzenia, zapłaci bez odszkodowania jego posiadacz. Likwidacja będzie dokonywana w drodze decyzji administracyjnej nakazującej zabicie zwierzęcia. Będzie się można od niej odwołać, zgodnie z procedurą przewidzianą w Kodeksie postępowania administracyjnego.
Pracownicy ARiMR i ODR-ów mają pomagać rolnikom przy rejestracji zwierząt
Ustawodawca założył, iż jeśli do końca 2025 roku posiadacze zwierząt nadal nie będą w stanie samodzielnie dokonywać zgłoszeń, będą mogli skorzystać z pomocy pracowników ośrodków doradztwa rolniczego lub pracowników ARiMR – tak jak dzieje się to obecnie przy składaniu wniosków o płatności bezpośrednie.
Możliwość elektronicznej rejestracji bydła, świń, owiec i kóz funkcjonuje w Polsce już od 1 stycznia 2019 roku. Osoby korzystające z portalu IRZPlus nie muszą prowadzić ksiąg rejestracji w formie papierowej.
Magdalena Szymańska
