Jak hodowcy osiągają doskonałe wyniki w odchowie cieląt?
Każdego roku odwiedzamy wiele mlecznych gospodarstw utrzymujących wysokoprodukcyjne stada, a prowadzący je hodowcy chętnie dzielą się z nami swoimi doświadczeniami w tym zakresie. I chociaż w intensywnym odchowie występują niewielkie różnice, to zasady jego prowadzenia są praktycznie jednakowe. Najważniejszą z nich jest ta, by w pierwszych dwóch miesiącach życia cielęcia uzyskać jak największe dzienne przyrosty – na poziomie przynajmniej 800 g. Tylko takie przyrosty umożliwiają przeprowadzenie pierwszej inseminacji jałówek w wieku 12–13 miesięcy. Warunkiem skutecznego zacielenia jest jednak uzyskanie wzrostu minimum 130 cm. W ocenie wielu hodowców, większe znaczenie dla inseminacji ma wzrost jałówki niż jej masa. Gdy zwierzę jest niskiego wzrostu i jest tłuste, waży np. 400 kg, to nigdy nie zostanie dobrą pierwiastką. Kiedy jałówki osiągną 130 m wzrostu, a zwykle następuje to w wieku 12–13 miesięcy, wykonywana jest inseminacja. Pierwsze wycielenia odbywają się w 22–23 miesiącu życia jałówki. Jak uzyskuje się takie wyniki?
Sekret sukcesu: pierwsze dni życia cielęcia
Oto przykład jednego z gospodarstw. Przez pierwsze 5–6 dni życia cieliczki przebywają w oborze z krowami dojnymi, gdzie otrzymują siarę i mleko od matki. W tym czasie zabezpieczane są przeciwko kryptosporydiozie. Następnie od 6. do 30. dnia życia przebywają w indywidualnych budkach igloo. Dwa razy dziennie otrzymują preparat mlekozastępczy, maksymalnie 8 litrów. Ponadto, do woli świeżą wodę oraz musli. Między 6. a 20. dniem życia zwierzęta szczepione są na parainfluenzę.
Grupowanie cieląt – czas na rozwój społeczny i intensywne żywienie
Od 30. do 50. dnia cielęta przechodzą do boksów grupowych (4–5 sztuk w boksie). Przez cały ten okres otrzymują również maksymalnie 8 litrów preparatu mlekozastępczego dziennie, a obok świeżej wody do woli otrzymują suchy TMR (zawierający 19% białka oraz dodatek sieczki z lucerny).
Odsadzanie cieląt – kiedy i jak to robić skutecznie?
Od 50. do 70. dnia stopniowo obniżana jest dawka mleka, aż do całkowitego wyeliminowania go z dawki. Odsadzenie odbywa się wtedy, gdy pobranie starteru wynosi minimum 1,5 kg dziennie. W 3. miesiącu stosowane jest szczepienie przeciwko IBR. Od 5. do 8. miesiąca życia jałówki po raz pierwszy otrzymują TMR taki, jaki zadawany jest najmniej wydajnym krowom będącym w końcu laktacji, który zawiera jedynie dodatek białka, tak by jego zawartość kształtowana się na poziomie 18%.
Jak uniknąć błędów przed inseminacją jałówki?
Okresem, w którym szczególnie należy zwracać uwagę na kondycję zwierząt jest okres poprzedzający inseminację. Gdy jałówki są za tłuste, skuteczność inseminacji jest dużo gorsza, dlatego też wiele gospodarstw od 8.–9. miesiąca życia zaprzestaje podawania jałówkom kiszonki z kukurydzy.
Beata Dąbrowska
