Ceny rolnicze

Przez tydzień pszenica staniała o 90 zł, rzepak nawet o 180 zł. Jakie są aktualne ceny zbóż i rzepaku w Polsce?

Notowania pszenicy, kukurydzy i rzepaku na Matifie są najniższe od wybuchu wojny w Ukrainie. Także na krajowym rynku ceny ziarna spadają kolejny tydzień z rzędu. Pszenica konsumpcyjna miejscami skupowana jest po 1320 zł/t! Jakie są aktualne ceny zbóż i rzepaku w Polsce? Sprawdź w naszej cotygodniowej SONDZIE pod artykułem!

Przez pięć tygodni cena pszenicy na Matifie spadła o 60 euro

Miniony tydzień przyniósł bardzo duże obniżki cen pszenicy na giełdzie Matif, które spadły do poziomu nienotowanego od 9 miesięcy. W piątek 9 grudnia kontrakty grudniowe 2022 (które dziś wygasają) wyniosły 302,75 euro/t i były aż o 17,75 euro niższe niż tydzień wcześniej. Natomiast w kontrakcie marcowym 2023 r. spadły o 5 euro/t i wyniosły 302,75 euro/t. Z kolei dziś, 12 grudnia, pszenica (cena grudniowa) odrobinę zdrożała. Jej cena wynosi 303 euro/t i jest w tej chwili najniższa od wybuchu wojny w Ukrainie. W ciągu ostatnich 5 tygodni, ceny pszenicy na giełdzie paryskiej straciły prawie 60 euro/t.

Za spadki cen na giełdzie Matif odpowiada przede wszystkim rosnąca podaż australijskiej pszenicy oraz taniego ziarna z basenu Morza Czarnego (Ukraina, Rosja).

- Unijny eksport pszenicy jest nieco wyższy od analogicznego okresu poprzedniego sezonu, ale zboże to musi walczyć o nabywców. Konkurencja taniego ziarna z Rosji (rekordowe zbiory), Ukrainy, Australii (rekordowe zbiory) wymusza przeceny, tym większe im droższe staje się euro ma rynku walutowym. Widoczne to było w ostatnich zakupach pszenicy przez Egipt. Pod koniec listopada największy na świecie importer pszenicy nabył dużą partię pochodzenia ukraińskiego, a w miniony czwartek kupił rosyjską pszenicę - wyjaśnia Andrzej Bąk z e-WGT.

Wytwórnie pasz i młyny nie będą kupować ziarna przynajmniej do końca roku

Niestety, notowania zbóż na światowych giełdach, które wyznaczyły nowe wielomiesięczne dołki, wpływają także na krajowe ceny. Kolejny tydzień z rzędu obserwujemy duży spadek cen zbóż. Wszystkie monitorowane przez nas podmioty skupujące obniżyły cenniki. Z naszej sondy wynika, że przez tydzień pszenica konsumpcyjna i paszowa potaniała średnio o 60 zł, ale są punkty, które obniżyły stawki nawet o 90 zł/t.

- W handlu ziarnem generalnie panuje zastój. Rynek sprzedającego ziarno przerodził się obecnie w rynek kupującego, który dyktuje warunki zakupu zbóż. Popyt na zboża jest bowiem obecnie mocno ograniczony, zarówno ze strony przetwórców jak i firm handlowych i eksporterów. Wytwórnie pasz i młyny wydają się bowiem pokryte w surowiec na najbliższe tygodnie i nie planują większych zakupów ziarna do końca roku - ocenia Izba Zbożowo-Paszowa.

IZP: zakupy ziarna na eksport są ograniczone

IZP dodaje, że zakupy ziarna na eksport są ograniczone, gdyż przy obecnych cenach nie ma zbyt wielu chętnych do sprzedaży.

- Na obecną chwilę, trudno liczyć na przyspieszenie tempa eksportu pszenicy z kraju w kolejnych tygodniach sezonu. Pomimo ostatniej korekty cen, polskie ziarno zbóż w dalszym ciągu jest zbyt drogie, co czyni jego eksport nieopłacalnym - wyjaśnia IZP.

Również Mirosław Marciniak z Infograin zauważa, że po bardzo dobrym początku sezonu, tempo eksportu zbóż z Polski znacząco wyhamowało.

- Nie wynika to z ograniczonych możliwości w portach (takie informacje coraz częściej pojawiają się w mediach), a z braku zainteresowania zakupami polskich zbóż (jesteśmy za drodzy). Od września nasze zdolności przeładunkowe w portach są wykorzystywane w 60-70 proc. - wyjaśnia Mirosław Marciniak.

Rolnicy nie koszą kukurydzy. Czekają na rozładowanie kolejek do skupów i lepsze ceny

W bardzo trudnej sytuacji są także producenci kukurydzy, która mocno potaniała m.in. w związku z dużym napływem ukraińskich zbóż do Polski. Przeceny są najbardziej odczuwalne zwłaszcza na wschodzie i południowym wschodzie kraju. Obecnie ceny skupu kukurydzy mokrej wynoszą tam ok. 550-650 zł/t. Wielu rolników skarży się też, że nie ma gdzie jej sprzedać.

- Zbiory kukurydzy w kraju jeszcze nie zostały zakończone. Kukurydza stoi jeszcze na polach w regionach na wschodzie kraju, głównie na Lubelszczyźnie i Podlasiu, a także bliżej centrum. Lokalnie, do zebrania pozostało jeszcze nawet 20-30% areału. Rolnicy czekają ze zbiorem w związku z kolejkami do sprzedaży mokrego ziarna zaraz po skoszeniu. Nie jest to łatwe gdyż wiele firm skupowych zaprzestało skupu mokrego ziarna kukurydzy. Z racji niskich cen skupu i trudności ze sprzedażą, wielu rolników decyduje się na przechowywanie kukurydzy w rękawach - wyjaśnia IZP.

Jednak jak tłumaczy Mirosław Marciniak z Infograin, ukraińska kukurydza to nie jedyna przyczyna spadków, ponieważ solidne przeceny obserwowane są także na rynkach światowych. W ocenie eksperta obniżki są wypadkową nadmiernego importu i korekty cen na rynkach światowych.

- W ciągu ostatniego miesiąca kontrakty pszeniczne i kukurydziane na giełdzie MATIF zostały przecenione o ponad 50 EUR. W tym samym czasie ceny pszenicy i kukurydzy w krajowych portach zniżkowały o 250-270 PLN - wyliczył ekspert.

Organizacje rolniczą walczą jednak o ograniczenia importowe na ukraińskie ziarno, ale w ocenie Marciniaka będą to działania spóźnione o co najmniej kilka miesięcy.

- Import kukurydzy do Polski trwa nieprzerwanie od wybuchu wojny i odbywał się także w momencie, kiedy ceny mokrej kukurydzy w żniwa osiągały rekordowe poziomy. Od wybuchu wojny do kraju wjechało ok. 1,8 mln ton ziarna zza wschodniej granicy. A od początku bieżącego sezonu, tj. od 1 lipca, ponad 1 mln ton zasiliło krajowy bilans kukurydzy - wyjaśnia Marciniak.

Rzepak na Matifie staniał w miesiąc o 100 euro/t

Spadek na Matifie, choć dużo mniejszy niż pszenica zaliczył też rzepak. W piątek 9 grudnia kontrakty lutowe były wyceniane na 565,50 euro/t, czyli w ciągu tygodnia spadły o 1,25 euro/t. Ale od początku listopada są niższe o 100 euro/t! To oznacza, że rzepak jest najtańszy od września 2021 roku.

Wpływ na te przeceny miał spadek cen innych surowców oleistych.

- Zniżka cen oleju palmowego w Azji, a także dalszy spadek cen ropy naftowej na giełdach światowych to czynniki, które przeciwdziałały odbiciu cen rzepaku na giełdzie paryskiej. Ponadto, utrzymujący się znaczny import rzepaku przez UE w bieżącym sezonie 2022/23 także wywiera presję na ceny rzepaku na MATIFie - wyjaśnia IZP.

Natomiast dziś, 12 grudnia, notowania lutowe nadal spadają, i to bardzo. Na zamknięciu giełdy cena wynosiła 555,25 euro/t, czyli 10 euro mniej niż w piątek.

Niestety, zanosi się na dalsze obniżki cen. Z najnowszego raportu IERiGZ wynika, że w sezonie 2022/23 na europejskim rynku ceny rzepaku spadną o 27 proc. w relacji rocznej.

W kraju ceny rzepaku, w ślad za światowymi trendami też lecą w dół. Podmioty skupujące płacą obecnie ok. 2600 zł/t. Np. Transrol Leszno obniżył cenę o 180 zł/t. A jeszcze w żniwa cenniki oscylowały wokół 3300 zł/t.

Marciniak: australijska canola może się stać konkurencją dla polskiego rzepaku

Marciniak zaznacza, że w przypadku rzepaku ewentualne ograniczenia w imporcie z Ukrainy, nie będą miały już większego znaczenia, bo Ukraina wyeksportowała już praktycznie całość wyprodukowanego w tym roku rzepaku.

- Ale konkurencją dla krajowego rzepaku w drugiej części sezonu może się jednak okazać australijska canola. Już w poprzednim sezonie do Polski zaimportowano ok. 100 tys. ton australijskiego ziarna. A rekordowe zbiory w tym sezonie powodują, że australijscy eksporterzy są bardzo aktywni na rynku unijnym, oferując swoje ziarno w atrakcyjnych stawkach – pierwsze statki już zmierzają w stronę Europy – podaje Marciniak.