Chwasty są dużym zagrożeniem dla buraków cukrowych. Stosunkowo późny termin ich siewu, długi okres kiełkowania, powolny początkowy wzrost i uprawa w szerokiej rozstawie rzędów sprzyjają intensywnemu wzrostowi chwastów. Mimo że paleta herbicydów jest szeroka, a odchwaszczanie sekwencyjne dawkami dzielonymi jest dopracowane, to utrudniają to mocno zmienne warunki atmosferyczne panujące w okresie wiosennym, zwłaszcza susze glebowe, wiosenne chłody i majowe przymrozki.
W zgodzie z integrowaną ochroną
Powszechnym standardem jest odchwaszczanie buraków cukrowych dawkami dzielonymi. Są jednak zwolennicy stosowania zabiegu przedwschodowego. Niezależnie od preferencji rolników w wyborze strategii odchwaszczania musi ono być zgodne z integrowaną ochroną roślin i właściwą oceną progów szkodliwości.
W uprawie buraka cukrowego chemiczne odchwaszczanie musi być technologicznym standardem. Na zdjęciu doświadczalne poletko kontrolne, na którym buraków wśród licznych chwastów już prawie nie widać
Pamiętajmy, że zgodnie z zasadami integrowanej ochrony, decyzje należy podejmować w oparciu o progi szkodliwości chorób, szkodników i chwastów. Niestety, oszacowanie takich progów dla chwastów jest bardzo trudne i nie zawsze sztywnie ustalony próg odzwierciedla rzeczywisty wpływ na obniżkę plonu. Niemniej progi dla kilku chwastów w burakach cukrowych zostały przebadane i ustalone. Progi szkodliwości dla wybranych gatunków chwastów w szt./mkw. (wg Metodyki integrowanej ochrony buraka cukrowego i pastewnego) wynoszą: chwastnica jednostronna – 10, gorczyca polna – 5, komosa biała – 5, owies głuchy – 15, psianka czarna – 15, szarłat szorstki – 5, włośnice – 5.
Przed wschodami buraków
Za przedwschodowym odchwaszczaniem buraków cukrowych przemawia kilka ważnych cech chwastów. W odróżnieniu od buraka cukrowego, dla którego optymalną temperaturą gleby dla wschodów jest 8 st. C, wiele chwastów wschodzi już w temperaturze ok. 2 st. C.
Należy podkreślić, iż chwasty kiełkują i wschodzą w niekorzystnych warunkach bardzo szybko – burak cukrowy znacznie wolniej. W uprawie buraków cukrowych jeden zabieg przedwschodowy nie jest jednak wystarczający. W odchwaszczaniu powschodowym najlepiej jest przyjąć od razu strategię odchwaszczania dawkami dzielonymi.
Po wschodach – dzielonymi
Główną zaletą stosowania dawek dzielonych jest możliwość odchwaszczania w fazach największej wrażliwości chwastów i niezależnie od fazy rozwojowej buraka. Chwasty są najbardziej wrażliwe na herbicydy we wczesnych fazach wzrostu, w stadium liścieni, maksymalnie w stadium jednej pary liści właściwych. Natomiast krytyczną fazą wrażliwości buraka cukrowego na zachwaszczenie jest okres między skiełkowaniem a wytworzeniem 6–8 par liści właściwych. Po zwarciu międzyrzędzi buraki są konkurencyjne i same dobrze ograniczają rozwój chwastów.
Skuteczność chwastobójczą herbicydów stosowanych w trudnych warunkach pogodowych można znacznie poprawić przez użycie adiuwantów. O tym oraz o ewentualnej fitotoksyczności zabiegów odchwaszczania dla buraka cukrowego, a także jak poszczególne substancje czynne herbicydów są pobierane, jak oddziałują na chwasty i jak szybko je zwalczają napiszemy za tydzień.
Marek Kalinowski
