Jeśli nie posiadamy profesjonalnej chłodni do przechowywania jabłek, możemy wykorzystać piwnicę, w której należy utrzymywać temperaturę w granicach 0–8°C oraz wilgotność na poziomie 80–95%Małgorzata Wyrzykowska
StoryEditorJabłka

Choroby przechowalnicze jabłek – objawy i przyczyny

27.11.2025., 08:00h

Takie choroby jak gorzka plamistość podskórna, czyli korek, oparzelizna powierzchniowa, szklistość miąższu jabłek, zbrunatnienie przygniezdne i plamistość jonatana, są przeważnie spowodowane niewłaściwymi warunkami występującymi w przechowalni i panującymi podczas zbioru.

Gorzka plamistość podskórna

Gorzka plamistość podskórna to choroba, której objawy mogą wystąpić jeszcze przed zbiorem jabłek w postaci drobnych, płytko zagłębionych, intensywnie zielonych plamek o średnicy ok. 5 mm, w części przykielichowej owoców. Plamy stają się coraz ciemniejsze a miąższ jest suchy, gąbczasty i gorzki. Objawy nasilają się w okresie przechowalniczym. Powstają nowe plamy a dotychczasowe się nie powiększają. Jako przyczynę choroby stawia się niedobór wapnia, a raczej konkurencję o wapń między liśćmi a owocami.

Oparzelizna powierzchniowa (oparzelina chłodniowa)

Oparzelizna powierzchniowa zwana także oparzeliną chłodniową. Jest to jedna z groźniejszych chorób fizjologicznych w sadownictwie wielkotowarowym z przechowalnictwem chłodniowym. Objawem choroby są brunatne, nieregularne plamy tylko na skórce, bez wnikania w głąb, występujące po stronie owocu bez rumieńca. Przy dużym nasileniu choroby plamy mogą rozlać się po całej powierzchni skórki. Plamy oparzelizny początkowo jasne, stopniowo ciemnieją i stają się brunatne, lecz nadal pozostają na powierzchni skórki. Objawy stają się najwidoczniejsze po przeniesieniu z chłodnego pomieszczenia do pomieszczeń o wyższej temperaturze. Spotkać się można również z miękką oparzelizną owoców a objawem choroby są plamy koloru jasnobrunatnego. Są one duże, rozległe i miękkie. Występują na skórce, ale obejmują też fragmenty miąższu. W tych miejscach może dojść do infekcji grzybowej.

Zobacz też: Jak rozpoznać choroby jabłek w przechowalni? Krótki przewodnik

Szklistość miąższu

Szklistość miąższu pojawia się tuż przed zbiorem owoców i jest widoczna przez skórkę. Powstawanie szklistości tłumaczy się złą gospodarką wodną w tkance miękiszowej, powstającej przy dużych wahaniach temperatur w ciągu doby. Po przegrzaniu owoców w ciągu dnia, następuje ich raptowne schłodzenie w nocy, które prowadzi do kondensacji pary wodnej w przestworach międzykomórkowych. Zwykle pojawia się na przerośniętych jabłkach, na drzewach obficie ulistnionych. Szklistość miąższu może stopniowo ustępować, jednak w przypadku objęcia dużej części owocu prowadzi do przedwczesnego obumierania tkanek. Choroba objawia się przezroczystym, wodnistym, gumowatym miąższem. Objawy mogą pojawiać się w różnych częściach owocu, najczęściej jednak w centrum, po czym rozlewają się na cały miąższ.

Zbrunatnienie przygniezdne

Zbrunatnienie przygniezdne pojawia się głównie w przechowalni ze zbyt niską temperaturą, oscylującą w okolicach 0 stopni C lub gdy stężenie dwutlenku węgla jest zbyt wysokie. Objawia się przedwczesnym ciemnieniem miąższu przy gnieździe nasiennym i stopniowo się rozszerza a miąższ staje się suchy i twardy. Jej przyczynę upatruje się w nadmiernym gromadzeniu dwutlenku węgla w przygniazdowej części owocu. Objawy choroby stają się widoczne po kilkumiesięcznym przechowywaniu. Jabłka te nie nadają się do jedzenia. Choroba zbrunatnienia przygniezdnego przypomina objawy zbrązowienia wewnętrznego.

Plamistość jonatana

Plamistość jonatana to choroba atakująca głównie odmianę jonatan, ale nie tylko. Objawami choroby są plamy powstające na powierzchni jabłek bez wnikania w głąb, powodują jednak ich oszpecenie. Pierwsze plamy pojawiają się po około dwóch miesiącach przechowywania, a ich liczba wzrasta w miarę dojrzewania owoców w przechowalni. Plamy są ciemne, o regularnym, okrągłym kształcie i średnicy ok. 4 mm, które z czasem się zlewają a skórka zaczyna zamierać i stawać się podatna na porażenie chorobami grzybowymi. Rozwój choroby jest bardziej związany z warunkami w przechowalni niż czynnikami genetycznymi. Najczęściej dotyka owoców dużych, mocno zabarwionych, zebranych późno i późno schłodzonych.

Małgorzata Wyrzykowska

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
13. grudzień 2025 17:22