Wybierając się do sadu warto zabrać ze sobą lupkę a przeglądając gałązki skupić uwagę na załamaniach kory w pobliżu pąków oraz u nasady pędówMałgorzata Wyrzykowska
StoryEditorUprawa

Szkodniki już czekają na wiosnę. Gdzie zimują jaja i jak je znaleźć w sadzie? [PORADNIK]

14.12.2025., 08:00h

Zimą wykonujemy w sadzie zabiegi cięcia czy to prześwietlającego, czy odmładzającego. Warto przy okazji przeprowadzić lustrację, czyli dokonać przeglądu gałęzi i pąków w celu oceny liczby jaj, by stwierdzić, z jakimi agrofagami przyjdzie nam się zmierzyć w nowym sezonie wegetacyjnym. Dowiedzmy się, gdzie szukać jaj.

Zimowanie agrofagów w sadzie

Szkodniki zimują w różnych stadiach rozwojowych a znając ich zimowle, łatwiej skierować uwagę na te miejsca. Jedne zimują w formie jaj – miodówka jabłoniowa, piędzik przedzimek, pierścienica nadrzewka, przędziorek owocowiec, zwójka różóweczka, piędzik siewierak, mszyca jabłoniowa, mszyca czereśniowa, znamionówka tarniówka, porazik jabłoniowo-babkowy. Inne w formie larw czy dorosłego osobnika.

Miodówka jabłoniowa - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Roślinami żywicielskimi szkodnika są: jabłoń, grusza, jarzębina. Miodówka zimuje w formie jaja, które jest owalne w zarysie z węższym przednim końcem, początkowo białawe, później pomarańczowe lub szarożółte. Na przednim końcu opatrzone wyrostkiem skierowanym ku górze, na tylnym skierowanym ku dołowi. Za pomocą tego wyrostka jajo zostaje umocowane na pędzie. Samica składa jaja na dolnej stronie krótkopędów lub na długopędach oraz w kątach rozgałęzień. Kierujmy wzrok na spękania kory, ku nasadzie pąków, czasem też pąki, na młode pędy, załamania kory, a także miejsca blizn po opadłych liściach. Jaja ułożone są przeważnie wzdłuż pędu jedno za drugim tworząc sznurek.

Piędzik przedzimek - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Jego rośliną żywicielską jest jabłoń. Zimuje w postaci jaj, składanych przez samicę najczęściej w górnych partiach korony drzew, na 2–3-letnich pędach, w rozwidleniach, przy pąkach, u nasady krótkopędów lub szczelinach kory. Jajo jest owalne, barwy początkowo żółtozielonej, z czasem przybierające barwę ciemnoczerwoną lub cynobrowo pomarańczową o lekko siatkowanej powierzchni. Niezapłodnione jajo nie zmienia barwy pozostając zielone.

Pierścienica nadrzewka - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Roślinami żywicielskimi jest wiele gatunków drzew liściastych. To kolejny szkodnik zimujący w formie jaja. Jaja, do 400 szt., są składane przez samicę na młodych gałązkach tworząc szare obrączki. Są odporne na niskie temperatury, więc mróz im nie szkodzi.

Przędziorek owocowiec - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Rośliny żywicielskie to śliwa, jabłoń, a także, choć w mniejszym stopniu, brzoskwinia, morela, grusza, wiśnia i czereśnia. Zimuje w postaci jaja, które jest intensywnie czerwone, cebulokształtne, południkowo żebrowane, w górnej części lekko spłaszczone. Chorion górnej części przechodzi w zakrzywiony włosek, do którego samica doczepia 3 lub 4 nitki służące do przytwierdzenia do podłoża. Samica składa jaja na korze młodych pędów w okolicach pąków i na granicy 2–3-letnich przyrostów, zwłaszcza w spękaniach kory. Złożone w dużym skupisku, tworzą intensywnie czerwone plamy.

Zwójka różóweczka - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Rośliny żywicielskie to drzewa owocowe, głównie jabłonie i grusze. Zimuje w złożach owalnych, szarozielonych jaj na gładkiej powierzchni kory pni oraz gałęzi, mających postać okrągłych tarczek o średnicy 6 do 8 mm. W złożu może być około 100 jaj, ale jedna samica jest w stanie złożyć ich nawet 250 w kilku złożach.

Piędzik siewierak  - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Podobnie jak piędzik przedzimek składa jaja w szczelinach i spękaniach kory, choć siewieraki czasem wybierają miejsca bardziej odsłonięte. Początkowo jaja mają zieloną jaskrawą barwę, ale tuż przed wylęgiem zmieniają na niebieskawą.

Mszyca jabłoniowa - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Rośliny żywicielskie to jabłoń, grusza, pigwa, głóg i jarzębina. Zimuje w postaci jaj złożonych prawie zawsze na pędach jednorocznych, odrostach korzeniowych i wilkach. Jajo jest czarne, matowe, pokryte woskowym nalotem, długości ok. 0,5 mm. Jedna samica składa do 4 jaj.

Mszyca czereśniowa - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Rośliny żywicielskie to czereśnia i wiśnia. Zimuje w formie jaj składanych w pobliżu pąków na pędach jednorocznych lub dwuletnich. Jajo jest niewielkie, czarne i błyszczące o długości ok. 0,5 mm.

Porazik jabłoniowo-babkowy - zimowanie, żywienie, składanie jaj

Zywiciel pierwotny to jabłoń, a wtórny to różne gatunki babki. Zimuje w formie jaj złożonych na cienkich gałązkach w pobliżu pąków lub w spękaniach i zagłębieniach kory starszych gałęzi. Rzadziej na pniu. Ta mszyca składa czarne jajo, silnie błyszczące, owalne, podobne do jaja mszycy jabłoniowo-zbożowej.

Małgorzata Wyrzykowska

Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
14. grudzień 2025 08:02