Dramatyczna susza na terenie woj. lubuskiego i części wielkopolskiego
We wtorek 25 czerwca 2019 roku Instytut Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG-PIB) w Puławach opublikował 4 komunikat dotyczący Monitoringu Suszy Rolniczej za okres od 21 kwietnia do 20 czerwca 2019 roku. Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -36 mm.
Z raportu IUNG wynika, że najgorzej obecnie wygląda sytuacja na obszarze Pojezierza Lubuskiego, gdzie deficyt wody wynosi do -170 mm do -209 mm.
Niewiele lepsza jest sytuacja na terenie zachodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, na Nizinie Wielkopolskiej, Nizinie Śląskiej, Nizinie Podlaskiej oraz w południowej części Niziny Mazowieckiej, na Polesiu Lubelskim i we wschodniej części Pobrzeża Słowińskiego. W tych regionach niedobór wody wynosi od -120 do -170 mm.
Zgodnie z komunikatem Instytutu Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa susza rolnicza występuje na terenie 10 województw:
- lubuskiego,
- wielkopolskiego,
- łódzkiego,
- podlaskiego,
- mazowieckiego,
- zachodniopomorskiego,
- dolnośląskie,
- lubelskie,
- pomorskiego,
- kujawsko-pomorskie.
Ciepłe i suche pierwsze dni czerwca negatywnie wpływają na rolnictwo
Jak podaje Instytut Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa w od 1 do 20 czerwca było bardzo ciepło w Polsce. W większej części kraju temperatura powietrza wynosiła od 20 do 22°C (od 1 do 10 czerwca) i od 22 do 24°C a miejscami nawet do ponad 24°C (w drugiej dekadzie
I chociaż w maju na przeważającym obszarze Polski spadło dość dużo deszczu – od ponad 60 do 150 mm (tj. od 100 do 180% normy), to jednak na Pobrzeżu Słowińskim, północnych obszarach Pojezierza Pomorskiego oraz we wschodniej części woj. wielkopolskiego oraz w woj. łódzkim opady wynosiły od 40 do 60 mm, czyli od ok. 70 do 100% normy). Jednak przysłowiowym „gwoździem do trumny” były pierwsze dwie dekady czerwca, kiedy to w wielu miejscach w ogóle nie było opadów lub były one poniżej 5 mm.
Susza w 11 uprawach, w tym w rzepaku, kukurydzy, zbożach ozimych i jarych
Jak podaje IUNG w okresie od 21 kwietnia do 20 czerwca 2019 roku susza rolnicza została odnotowana w uprawach:
- zbóż jarych,
- zbóż ozimych,
- krzewów owocowych,
- truskawek,
- rzepaku i rzepiku,
- roślin strączkowych,
- kukurydzy na ziarno,
- kukurydzy na kiszonkę,
- drzew owocowych,
- warzyw gruntowych,
- tytoniu.
Najgorsza sytuacja w zbożach jarych – niemal 1/4 gmin dotkniętych suszą
Od 21 kwietnia do 20 czerwca 2019 r. IUNG stwierdził największe zagrożenie suszą rolniczą w uprawie zbóż jarych, gdyż odnotowano ją w 10 województwach, w łącznie 549 gminach Polski, czyli 22,16% gminach całej Polski).
Najgorsza sytuacja w uprawie zbóż jarych jest w woj. lubuskim i wielkopolskim, gdzie zagrożonych suszą jest niemal 80% gmin, a udział powierzchni gruntów ornych wynosi ponad 60% w woj. lubuskim i ponad 35% w woj. wielkopolskim. W woj. łódzkim 57% gmin jest objętych suszą w zbożach jarych, a w woj. podlaskim ponad 1/3 gmin.
Zagrożenie suszą rolniczą w uprawach zbóż jarych występuje w niemal 80% gmin w woj. lubuskim i wielkopolskim
Z kolei w uprawach zbóż ozimych ponad 13% gmin w Polsce jest zagrożonych suszą. Wystąpiła ona w 8 województwach. Znowu najgorzej jest w woj. lubuskim, gdzie niemal połowa gruntów obsianych zbożami ozimymi jest dotkniętych suszą. W tym województwie aż w 3/4 gmin odnotowano suszę, w woj. wielkopolskim w ponad połowie gmin i w woj. łódzkim w 1/3 gmin.
Najwięcej gruntów obsianych zbożami ozimymi i zagrożonymi suszą jest w woj. lubuskim, wielkopolskim i łódzkim
W przypadku uprawy rzepaków suszę IUNG potwierdził w 8 województwach w 158 gminach Polski (6,38% gmin kraju), z czego aż 53 gminy znajduje się w woj. lubuskim, a 51 w woj. wielkopolskim. W 7 województwach (103 gminy) odnotowano już susze w uprawach roślin strączkowych.
Z kolei suszę w kukurydzy na ziarno i kukurydzy na kiszonkę odnotowano w 4 województwach: lubuskie (45 gmin), wielkopolskie (19 gmin), zachodniopomorskie (5 gmin) i dolnośląskie (1 gmina).
Dość dużo gmin – 271, czyli niemal 11% wszystkich gmin – jest zagrożoną suszą rolniczą w uprawach krzewów owocowych. Z kolei suszą w uprawie truskawek odnotowano w 198 gminach Polski (8% gmin) w 8 województwach. Natomiast 39 gmin w całej Polsce ma problemy z suszą w uprawach warzyw oraz tytoniu (29 gmin w woj. lubuskim, 8 gmin w woj., wielkopolskim i 2 gminy w woj. zachodniopomorskim)
Paweł Mikos
