Zalew taniej żywności zagraża polskim producentom
Na biurko ministra rolnictwa i rozwoju wsi Stefana Krajewskiego trafiła interpelacja autorstwa posłanki Prawa i Sprawiedliwości Olgi Ewy Semeniuk-Patkowskiej dotycząca działań podejmowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz wsparcia polskich producentów żywności.
Semeniuk-Patkowska podkreśla w piśmie, że obecna polityka państwa wobec branży rolno-spożywczej jest niespójna, a dostępne programy wsparcia rozproszone i niedostosowane do realiów rynkowych.
– Wielu przedsiębiorców z sektora spożywczego zwraca uwagę, że zalew produktów importowanych, często o niższych standardach jakościowych, wypiera z rynku polską żywność, mimo jej wysokiej jakości i uznanej renomy – alarmuje posłanka.
Semeniuk-Patkowska zapytała zatem o to, czy ministerstwo planuje uruchomienie nowych mechanizmów osłonowych dla producentów żywności dotkniętych skutkami napływu taniej żywności z krajów trzecich, w tym z Ukrainy i Ameryki Południowej?
Przeczytaj również: UE sprzedaje zakazane pestycydy krajom Mercosur. „Unijna hipokryzja” wychodzi na jaw
Mechanizmy ochronne UE i Polski
W odpowiedzi na interpelację resort rolnictwa wskazuje, że w kontekście umów handlowych z Ukrainą i Mercosurem obowiązują mechanizmy ochronne w postaci m.in.:
- ograniczeń taryfowych dla produktów wrażliwych – po przekroczeniu określonych kontyngentów celnych obowiązują standardowe stawki UE;
- środków ochronnych w razie szkód rynkowych – UE może czasowo wycofać preferencje celne, gdy import powoduje nadmierne zaburzenia rynku;
- dostosowania standardów ukraińskich – Ukraina zobowiązana jest do przestrzegania unijnych przepisów weterynaryjnych, fitosanitarnych oraz zasad dobrostanu zwierząt. Niedopełnienie wymogów może skutkować wycofaniem dodatkowych preferencji;
- zakazu importu wybranych produktów – od kwietnia 2023 r. Polska wprowadziła zakaz przywozu pszenicy, kukurydzy, rzepaku i słonecznika z Ukrainy, a od września 2023 r. również wybranych produktów przetwórstwa tych surowców.
Kontrole i bezpieczeństwo żywności
MRiRW podkreśla również, że wszystkie produkty importowane spoza UE muszą spełniać unijne wymogi bezpieczeństwa żywności, a procedury kontroli granicznej są rygorystyczne. Dodatkowo planowane jest dalsze wzmocnienie mechanizmów kontroli, m.in. w zakresie dobrostanu zwierząt i stosowania pestycydów.
Fundusz rekompensacyjny i wsparcie dla rolników
Ministerstwo rolnictwa zapewnia również, że współpracuje z innymi państwami członkowskimi UE, postulując lepszą ochronę sektora rolnego i wspierając powstanie funduszu rekompensującego ewentualne straty spowodowane nadmiernym importem. Środki te mają pochodzić z nowej „rezerwy rolnej” w wysokości 6,3 mld euro, przewidzianej w budżecie WRF na lata 2027–2034.
Jakie są oczekiwania rolników?
Choć mechanizmy ochronne istnieją, wiele środowisk rolniczych w Polsce uważa je za niewystarczające. Jak podkreśla posłanka Semeniuk-Patkowska, oczekiwania rolników koncentrują się przede wszystkim na szybkim i skutecznym wsparciu producentów żywności w obliczu zalewu tańszego importu i zagrożenia dla krajowego rynku.
oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewicz na podst. sejm.gov.pl
