Faceci z Okunina założyli Koło Gospodyń Męskich!

Wrzuciłam w wyszukiwarkę, jak co jakiś czas, hasło „koło gospodyń wiejskich”. Żeby zobaczyć, co w trawie – dosłownie – piszczy. Sądziłam, że nic mnie w tej materii już nie zaskoczy. Tymczasem w jednym z pierwszych wyników dostrzegłam nie koło gospodyń wiejskich ani też koło gospodarzy wiejskich, ale koło gospodyń... męskich. Zadzwoniłam czym prędzej do Okunina i okazało się, że nic mi się nie przywidziało.

– Tak, założyliśmy Koło Gospodyń Męskich, bo ustawa z 2018 roku mówi, że koło gospodyń wiejskich może założyć dziesięć osób. Osób! Dlatego jako okunińscy mężczyźni założyliśmy koło. Ale kiedy przychodzi korespondencja z ministerstwa, w nagłówkach czytamy zawsze: „Miłe panie”, „Drogie panie”, „Gospodynie”. I to trochę dyskryminacja mężczyzn – opowiada, śmiejąc się, Jerzy Przybyłowski, przewodniczący koła w Okuninie.

Jak to się w ogóle stało, że koło gospodyń zainicjowali gospodarze?

Okunino to wieś na końcu świata. Skręcając z drogi powiatowej, trzeba przejechać jeszcze dobre dwa kilometry przez las. Warto, bo oczom nagle ukazuje się niezwykle malowniczy morenowy krajobraz. Zielone pagórki upstrzone dwuspadowymi dachami, a spomiędzy nich wyłania się nagle zaskakująco wysoko położona tafla jeziora. W wiosce mieszka około stu ludzi. Część trafiła tu po wojnie z innych rejonów Polski, część ze wschodnich rejonów Kaszub. Żyli w swoich małych gospodarstwach, aż któregoś dnia Jerzy Przybyłowski, lokalny pszczelarz, poznał Beatę Łozowską, która założyła w Mikorowie pod Lęborkiem wioskę ziół i kwiatów. To ona opowiedziała Jerzemu o Wacławie Idziaku, który w Polsce zainicjował zakładanie wiosek tematycznych.

– Spotkaliśmy się z nim, przedstawił nam ideę, opowiedział o istniejących już wsiach i też ich problemach. Ale przede wszystkim o nieśmiałości ludzi. O tym, że często mówią: „A gdzie my?! Nic nie mamy! Co my możemy?”. I wtedy zacząłem inaczej patrzeć na moich sąsiadów. Nagle dostrzegłem, że każdy robi coś ciekawego! – wspomina Jerzy i przedstawia po kolei uczestników spotkania zgromadzonych przy wielkim stole.

Alicja jest na emeryturze i nad samym jeziorem z synem i synową prowadzi małe gospodarstwo z kurkami. Ich sąsiad Andrzej hoduje bydło. Monika kupiła kilka lat temu ziemię w Okuninie i hodowała już daniele i owce. Teraz, z pomocą sąsiadów, przepędza przez wieś tysiące gęsi. Aldek założył jakiś czas temu plantację borówki. Tomek jest leśnikiem, a jego żona Ania – nauczycielką. Do niedawna sądziła, że jako matka pięciorga dzieci wie coś tylko o wychowaniu i mniej więcej tyle samo o religii, której uczy.

– Całe życie pracowałam przy domu, przy dzieciach. Przyszedł Jerzy i powiedział: „Przecież ty tyle potrafisz!”. Ja na to, że nie. I nagle okazało się, że potrafię szyć, tkać krajki do strojów, haftować, gotować, a nawet piec chleb! – mówi poważnie Ania.

Jak wiele kobiet, od lat dobrze coś robiła, ale nie miała poczucia, że to coś szczególnego. A skąd te krajki i ręcznie szyte stroje? Jerzy lata temu kupił dla swoich pszczół kawałek ziemi na wzniesieniu w pobliskim Miastku.

– Jest tam tak pięknie, że postanowiliśmy z synami zbudować tam atrakcję turystyczną. Kupiliśmy sto metrów modrzewia i zbudowaliśmy z bali gród z palisadą i bramą wjazdową. Nazwaliśmy to Grodem Rummela. Nazwa pochodzi z odkrytej niedawno legendy o zbóju Rummelu – opowiada Jerzy.

Na potrzeby grodu Ania zaczęła ręcznie szyć oryginalne średniowieczne stroje. Od kilku lat jej dzieci, synowie Jerzego i ich przyjaciele uczestniczą w zjazdach miłośników tego kawałka historii. Tomek, mąż Ani, zbudował piec chlebowy, w którym wypiekany jest chleb na imprezy w grodzie.

– Kiedy zaczęły się w grodzie imprezy, tak zwane oblężenia grodu czy Rumeliada – impreza sportowa, potrzeba nam było pomocy ludzi – żeby był chleb, ciasto. I wtedy ujawnił się w mieszkańcach prawdziwy potencjał – mówi Jerzy.

Niedawno współorganizowali zawody łucznicze i gościli w Okuninie uczestników z całego Pomorza. Panie z koła karmiły łuczników krylkami, czyli ziemniakami w mundurkach, śledziami i swojskim chlebem ze smalcem. To była próba ich możliwości i okazało się, że świetnie radzą sobie z takimi wyzwaniami.

Założyli koło, żeby mieć formę instytucjonalną i by łatwiej było zakładać wioskę tematyczną, w której, jak planują, wycieczki szkolne będą chodzić od zagrody do zagrody.

– Na przystanku zatrzyma się autokar. Wysiądzie grupa, dostanie koszyki i zbierze zieleninę. Pójdzie do Moniki – tam jest koń, koza. Dzieci nakarmią zwierzęta i dostaną ziarno. Z ziarnem pójdą do Andrzeja na żarna, a w nagrodę Andrzej pokaże, jak się robi masło. Ze zmielonym ziarnem pójdą do Tomka i Ani, która pokaże, jak się wypieka chleb, a potem nim poczęstuje. Będzie jeszcze zbieranie ziół i rozpoznawanie ich, ale i karmienie kur i zbieranie jaj u Alicji. Na końcu przyjdzie czas na wizytę u pszczelarza, smakowanie miodu i zaglądanie do ula. Potem będzie można pójść na drugą stronę jeziora pod wiatę i tam zjeść ten chleb ze smalcem albo miodem. Myślę, że ruszymy na wiosnę – mówi pewnie o planach Jerzy.

Trzymamy kciuki za powodzenie i na pewno zajrzymy za jakiś czas do Okunina, by przejść się edukacyjną ścieżką i posmakować chleba ze smalcem.

Karolina Kasperek
Zdjęcie: Karolina Kasperek