Agrest i agrest pienny
Agrest zwykły wczesną wiosną przycinamy tuż nad ziemią, by – podobnie jak porzeczki – zmusić go do wypuszczenia silnych pędów. Pozostawiony bez cięcia osłabi wzrost krzewu, który wyda niewiele, w dodatku słabych, pędów. W przypadku agrestu najlepiej owocują pędy mające od roku do 4 lat. Wszystkie starsze, 5-letnie pędy należy sukcesywnie usuwać. Dobrze prowadzony krzew powinien mieć 4–5 pędów jedno- i dwuletnich i po 4 pędy trzy- i czteroletnie. Powinien też charakteryzować się luźną koroną o wzniesionych pędach. Ważne, by podczas cięcia usuwać pędy słabe, chore, uszkodzone mechanicznie i pokładające się. Należy też zwracać uwagę, by usunąć fragmenty pędów zaatakowane mączniakiem amerykańskim. W przypadku agrestu piennego stosujemy te same zasady, lecz tu jest ważna korona. Wszystkie jej części muszą być dobrze doświetlone, dlatego ważne jest równomierne rozłożenie pędów. Krzew prowadzimy przy mocnych podporach. Podczas cięcia usuwamy pędy krzyżujące się oraz z objawami chorób i szkodników.
Co z aronią
Aby lepiej i obficiej owocowała, należy ją rokrocznie przycinać. Aronia najlepiej owocuje na pędach mających od 2 do 6 lat i w związku z tym krzewy prowadzi się tak, by nie miały pędów starszych niż 6-letnie. W pierwszym roku wiosną skracamy wszystkie pędy nad 3. oczkiem, dzięki czemu roślina wypuści dużo zdrowych pędów. W następnych latach pozostawiamy na krzewie do 5 młodych najsilniejszych pędów. Pędy chore, słabe i nadłamane wycinamy. Po 4 latach uzyskamy już dobrze owocujący i uformowany krzew składający się z 12–20 pędów szkieletowych. Natomiast należy wycinać nadmiar pędów wyrastających z szyjki korzeniowej i korzeni. Gdy pędy szkieletowe mają ponad 6 lat, należy je odmłodzić przez skrócenie ich o połowę długości. Rokrocznie odmładzamy nie więcej niż jedną czwartą pędów, by nie obniżać zbytnio zbiorów.
Borówka wysoka
Do dobrego owocowania pozostawiamy na krzewie do 8 owocujących pędów. Wszystko jednak zależy od odmiany i zasobności gleby. Krzewy słabiej rosnące, uprawiane na gorszych glebach, należy zmusić do wzrostu przez mocne cięcie, a odmiany silniej rosnące, uprawiane na dobrych glebach, tniemy umiarkowanie. W pierwszych 3 latach krzewów prawie nie tniemy poza cięciem po posadzeniu. Pędy długie przycinamy ok. 20 cm nad ziemią, pozostałe – tuż nad ziemią. Zabieg zmusi roślinę do wydania jędrnych pędów. W drugim i trzecim roku cięcie ograniczamy do usuwania chorych, słabych czy uszkodzonych pędów. Intensywnego cięcia dokonujemy dopiero po 4. roku. Krzewy po cięciu powinny mieć od 6 do 8 pędów głównych. Najlepiej owocują pędy dwu- i trzyletnie, więc zawsze wycinamy pędy najstarsze, które nie wydają przyrostów jednorocznych lub wydają krótkie przyrosty. Pamiętajmy, by skracać długie pędy – to zapewnia rozkrzewienie rośliny. Nieprzycięte pędy jednoroczne będą tworzyły pąki kwiatowe i owoce w wierzchołkowej części. Po 15–20 latach krzew się starzeje i wówczas wykonujemy cięcie odmładzające polegające na przycięciu wszystkich pędów tuż nad ziemią lub na wysokość do 50 cm.
Małgorzata Wyrzykowska
