Na celownik bierzemy groch. Jest jedną z najstarszych roślin warzywnych uprawianych przez człowieka. Był przysmakiem m.in. Ludwika XIV. Jadano go już w epoce kamienia i brązu, co potwierdzają badania archeologiczne. Skąd pochodzi? Znad Morza Kaspijskiego, Śródziemnego, Tybetu i Indii, tam do dziś spotkać go można w stanie dzikim.
Zanim przystąpimy do uprawy, warto przeanalizować możliwości i wyznaczyć najlepsze stanowisko pod jego wysiew. Pamiętajmy, że grochu nie należy wysiewać na stanowisku po motylkowych, czyli musimy zachować minimum 4-letnią przerwę.
Co sprzyja uprawie
Groch jest rośliną chłodniejszego klimatu, dlatego nasiona możemy wysiać w miarę wcześnie, gdy gleba ogrzeje się do minimum 4°C. Najlepiej już w marcu, mając świadomość, że im później wysiejemy, tym mniejszy zbierzemy plon. Ale aby sprawnie działać w marcu, pewne czynności warto wykonać już teraz. Pomyślmy o wcześniejszym przykryciu zagonu pod wysiew nasion agrowłókniną czy folią w celu ogrzania podłoża – korzystnie jest to zrobić już na początku lutego. Dobrze jest wyznaczone pod uprawę miejsce przekopać z kompostem, co na pewno poprawi plon i szybciej ogrzeje stanowisko. Rośliny najlepiej rosną w temperaturze 13 do 18°C, a także znoszą przymrozki do minus 4°C. To, że dobrze znoszą chłód, nie oznacza, że sprzyja im cień. Wręcz przeciwnie, do właściwej wegetacji wymagają stanowiska słonecznego. Gleba pod uprawę powinna być próchniczna, zasobna w składniki pokarmowe, łatwo się nagrzewająca i o odczynie pH 6,5–7,2. Groch, podobnie jak fasola, wymaga dużo wilgoci, szczególnie podczas kwitnienia i zawiązywania strąków. Musimy zatem brać pod uwagę podlewanie podczas suszy.
- Początek lutego to dobry czas na zajęcie się zagonem, na którym wysiejemy groch
Dysponując glebą słabszą, groch dobrze jest uprawiać w drugim roku po oborniku, w przypadku gleb dobrych i zasobnych uprawiamy w trzecim roku. Planując stosowanie nawożenia chemicznego, kierujmy się wynikami analizy gleb wykonanych w stacjach chemiczno-przyrodniczych. Jedno jest pewne, groch ma małe zapotrzebowanie na azot, gdyż ma zdolność wiązania wolnego azotu za pomocą korzeniowych bakterii brodawkowych. Ma jednak duże potrzeby, jeśli chodzi o fosfor.
Nie za rzadko, nie za gęsto
Nasiona wysiewamy na glebie zasobnej i żyznej zazwyczaj w rzędy odległe co 20 cm, natomiast na glebach słabszych rozstawa rzędów to 10–15 cm przy zachowaniu w rzędzie odległości 5 cm na głębokość 3 cm. Niektóre źródła podają, że należy kierować się pokrojem roślin i do niego dostosować odległości rzędów. Odmiany niskie sadzimy co 20 cm, średniowysokie co 25 cm, natomiast wysokie nawet co 30 cm. Chcąc przyspieszyć kiełkowanie, a także upewnić się co do jakości materiału siewnego, można w dzień poprzedzający siew zalać nasiona letnią wodą. Te, które na pewno nie skiełkują, będą pływać po powierzchni.
Po wysiewie warto zagony przykryć folią perforowaną, agrowłókniną bądź innym materiałem zabezpieczającym przed spadkami temperatur. Dobrze jest również wysiewać nasiona systematycznie co około 2 tygodnie, by sukcesywnie uzyskiwać świeże plony.
- Przykrycie zagonów folią lub agrowłókniną w pierwszych dniach lutego pozwoli na szybsze zagrzanie podłoża i wcześniejszy siew nasion
Cukrowy czy łuskowy?
Groszek cukrowy jest delikatny i soczysty, a poza tym ma tę zaletę, że nie posiada wyścieli pergaminowej, dzięki czemu strąki można zjadać w całości na surowo. Można wysiać kilka odmian, by poznać zalety każdej z nich. Iłówiecki charakteryzuje się wczesnością dojrzewania, tworzy małe strąki, ale obficie owocuje. Nadaje się do spożywania na surowo, po ugotowaniu, a także do mrożenia. Polecaną odmianą jest również Bajka, to odmiana późna, wymagająca podpór, tworzy duże strąki, które można spożywać zarówno na surowo, jak i po ugotowaniu. Kolejna wysoka odmiana do podpór to Telefon. Jest to bardzo późna odmiana, która tworzy bardzo duże strąki i nasiona wyjątkowo smaczne.
- Dobrze jest wyznaczone pod uprawę miejsce przekopać z kompostem, co na pewno poprawi plon i szybciej ogrzeje stanowisko
Obecnie w handlu znajduje się groszek Sześciotygodniowy. To groszek łuskowy, lecz pozbawiony pergaminowej wyściółki, bardzo wczesny, który nie wymaga podpór i tworzy strąki średniej wielkości. Do spożycia na surowo, gotowany i do mrożenia. Cud Kelvedonu to odmiana należąca do grupy groszków łuskowych. Jest niska, wczesna i rodzi duże pomarszczone strąki. Meteor Dziekanowski jest odmianą średnio wczesną, dorastającą do 70 cm wysokości. Jest bardzo plenny. Wczesne są również Nefryt i Pegaz. Odznaczają się dużą plennością i bardzo słodkimi nasionami.
Małgorzata Wyrzykowska
