Nawożenie pogłówne warzyw - jakie dawki?

Niedobór azotu, podstawowego makroskładnika plonotwórczego powoduje spadek plonu oraz zahamowanie rozwoju roślin. Poznamy go po jasnym zabarwieniu liści i łodyg, a także słabym pokroju roślin. Niekiedy zdarza się również, że liście zamierają, a owoce przedwcześnie opadają.

Drugim ważnym składnikiem wnoszonym pogłównie jest potas. Tego rośliny potrzebują najwięcej, bo to potas odpowiada za ich gospodarkę wodną, poprawia zdrowotność i jakość plonu oraz podnosi mrozoodporność gatunków wieloletnich. Owoce dobrze dokarmione potasem charakteryzują się lepszym smakiem, są słodsze, aromatyczniejsze, lepiej wybarwione i lepiej się przechowują.

Niedobór potasu poznamy po charakterystycznych nieregularnych żółtych przebarwieniach na najstarszych liściach, które z czasem przybierają barwę rdzawoczerwoną, a potem zasychają i opadają. Czasem o niedoborze potasu przekonać się możemy podczas zbiorów. W przypadku pomidorów oznaką niedoboru jest zielona piętka, a u ogórków – wszelkie deformacje, zgrubienia, skrzywienia.

Rośliny o krótkim okresie wegetacji zadowolą się składnikami wniesionymi przedsiewnie. Do nich należą np. fasola, groch, rzodkiewka, sałata, a także cebula, czosnek, szpinak, bób, jarmuż, koper, rzodkiew, a nawet pietruszka czy skorzonera.

• Dynia należy do roślin warzywnych o bardzo wysokim  zapotrzebowaniu na składniki pokarmowe i należy ją zasilać pogłównie aż 3 razy

W przypadku dyni, rabarbaru, późnej kapusty, kalafiora, brokułu, melona, oberżyny, ogórków, papryki, pomidorów, porów, selerów czy buraków ćwikłowych stosowanie zasilania roślin w trakcie wegetacji jest niezbędne. Wykonujemy je ok. 2–3 razy w odstępach 4-tygodniowych.

Przeciętnie do zasilania gatunków wymagających dodatkowych dawek jednorazowo stosujemy 35 g N na 10 m2, a jeśli rośliny są potasolubne (pomidor, papryka, ogórek), zastosujmy saletrę potasową (13,5% N, 46% K2O). Ale możemy używać też nawozów wieloskładnikowych uniwersalnych, np. Azofoski albo dopasowanych do gatunków uprawianych roślin, np. Bioponu do warzyw, a Agrecolu do pomidorów i papryki.

Równie ważnym składnikiem pokarmowym jest wapń. Ten pierwiastek reguluje pobieranie innych składników pokarmowych, wzmacnia odporność roślin na choroby, a także stanowi element budulcowy ścian komórkowych. Objawami niedoboru są deformacje i zasychanie najmłodszych liści lub wierzchołków wzrostu. Dzieje się tak najczęściej, kiedy podaliśmy zbyt dużo potasu.

Do najczęściej występujących chorób fizjologicznych przy niedoborze wapnia należy zgnilizna wierzchołkowa pomidora i papryki oraz gorzka plamistość jabłek. Może to być także zamieranie brzegów liści sałaty i kapusty pekińskiej. Ostatnie badania dowodzą, że niska zawartość wapnia prowadzi do opadania zawiązków owoców, a w późniejszym okresie – deformacji owoców.

Za budowę chlorofilu, czyli zielonego barwnika odpowiadającego za fotosyntezę, odpowiedzialny jest magnez, więc dbać musimy również o jego odpowiednią zawartość w glebie. Jego niedobory powodowane są przez nadmiar potasu i wapnia. Charakterystyczne cechy niedoboru ujawniają się na blaszkach liściowych żółknięciem międzynerwowym komórek. Przy czym nerwy pozostają nadal intensywnie zielone.

Łatwo jest także przenawozić rośliny, a to jest niebezpieczne dla nich, jak i ludzi. Przenawożenie azotem to dużo azotanów w roślinach. Są one szkodliwe dla człowieka.

Tendencję do gromadzenia azotanów ma sałata, szpinak, rabarbar, buraki, marchew i rzodkiewka. Ten nadmiar daje gorszy smak, a korzeniowe źle się przechowują. Ponieważ susza wpływa na gromadzenie azotanów w roślinach, dobrym wyjściem jest częste nawadnianie i niedopuszczenie do przesuszenia gleby. Jeśli zauważymy niepokojące objawy nadmiaru, nie stosujmy kolejnego zasilania. Objawy nadmiaru azotu u roślin to wybujałość, nienaturalnie ciemnozielone liście, wiotkie części, podatność na choroby, a także słabe kwitnienie i owocowanie.

• Po zastosowaniu i wymieszaniu z glebą wszystkich nawozów stałych, zagon podlejmy, by ułatwić roślinom pobór składników i odpowiednie ich wykorzystanie.

Wśród warzyw najsilniej reagujących na nadmierne dawki nawozów są rzodkiewka, sałata, bób, fasola, seler. Ujemnym skutkiem przenawożenia jest zachwianie właściwych proporcji między poszczególnymi składnikami pokarmowymi. Najlepszym i najczęściej spotykanym przykładem jest antagonizm potasu do magnezu. Nadmierne nawożenie potasem zmniejsza pobranie magnezu. Objawy nadmiaru potasu występują rzadko, ale jeśli istnieją, powodują deformację lub zamieranie stożków wzrostu.