Skorzonera - jak ją uprawiać i przechowywać?

Częścią jadalną skorzonery są korzenie. W sprzyjających warunkach osiągają do 30 cm długości i ok. 3 cm średnicy, pokryte są brązową bądź czarną skórką. W smaku przypominają nieco szparagi. 

Warzywo najlepiej rośnie w rejonach o ciepłej wiośnie, chłodnym lecie i późnej zimie. Warunkiem dobrych plonów jest pulchna, głęboko uprawiona gleba. W przeciwnym razie korzenie się rozwidlają. Najlepsze do uprawy skorzonery są gleby gliniasto-piaszczyste, piaszczysto-gliniaste oraz torfowe o pH 6,5 do 7,5. Roślina wymaga stałej wilgotności gleby i dobrze nasłonecznionego stanowiska. Udaje się po marchwi, pomidorach, selerach, szpinaku. Szczególnie preferuje jednak miejsce po porach, cebuli, ogórkach, fasoli i sałacie.

Skorzonera nie znosi świeżego obornika, ale preferuje stanowisko po roślinach obficie nim nawożonych. Dlatego uprawiamy ją w drugim roku po oborniku. Wymaga bowiem gleby o wysokiej zawartości próchnicy. Przeciętnie nawozimy ją mineralnie w ilościach 10–16 g N/m2, 5 g–8 g P2O5/m2, a także 14–22 g K2O/m2. Przy czym azot stosujemy w trzech równych dawkach: pierwszą tuż po wschodach, drugą w lipcu, trzecią – od połowy do końca sierpnia.

• Korzenie skorzonery są bardzo smaczne i wartościowe. Trudność sprawia jednak ich obieranie. Wydzielają lepki sok

Skorzonerę wysiewamy wcześnie. Optymalnym terminem jest przełom lutego i marca, choć przy niesprzyjających warunkach termin wysiewu można przesunąć nawet do kwietnia. Przy wczesnym wysiewie dobrze jest przed uprawą okryć glebę w celu ogrzania podłoża, natomiast po wysiewie – przykryć zagon folią lub agrowłókniną, by stworzyć dobre warunki i mikroklimat. Osłona dodatkowo uchroni przed ptakami wybierającymi nasiona. Jeśli nie musimy, nie opóźniajmy siewów. Druga ważna sprawa to nasiona. Pamiętajmy, że nasiona skorzonery dobrze kiełkują tylko w pierwszym roku. Z roku na rok zdolność kiełkowania drastycznie się obniża, dlatego ich zakupu należy dokonywać co roku.

Pojedyncze nasiona wysiewamy w rzędach odległych co 30 cm, a w rzędzie co 2 do 3 cm, na głębokość do 2 cm. Od wysiewu do wzejścia potrzeba do 3 tygodni, dlatego warto zastosować tzw. rośliny wyznaczające rzędy, szybko kiełkujące np. rzodkiewkę. Po wzejściu skorzonerę przerywamy, zostawiając po jednej najsilniejszej roślinie co 5 cm.

Po wzejściu roślin wyznaczających rzędy przystępujemy do częstego spulchniania gleby (nie można dopuścić do jej zaskorupiania). W początkowej fazie skorzonera bardzo wolno rośnie, dlatego należy usuwać systematycznie chwasty, by nie zdominowały rośliny uprawnej. Warunkiem powodzenia jest równomierna, wysoka wilgotność. Od połowy lipca do początku września, czyli w ciągu 6 tygodni podlewamy rośliny cztery do pięciu razy, za każdym razem 20 litrami wody na m2. Dobrze jest również zastosować warstwę materiału organicznego na ściółkę (kompost, sieczka), która chroni przed utratą wilgoci i zachwaszczeniem. Do zabiegów pielęgnacyjnych warto dodać wczesne usuwanie pędów kwiatostanowych.

Do użytku bezpośredniego korzenie można zbierać już w październiku. Z przeznaczeniem na zimowy zbiór – całą zimę, lecz odpowiednio zabezpieczone przed zamarznięciem gleby. Skorzonera jest wytrzymała na mróz i wytrzymuje w glebie nawet duże spadki temperatury. Nie można jej jednak zbierać, gdy gleba jest zamarznięta. Podczas zbioru musi panować sucha pogoda, a gleba nie może być zbyt wilgotna. Przy zbiorze trzeba zachować pewną procedurę. Wzdłuż każdego rzędu blisko korzeni wykopuje się rowek głęboki co najmniej na długość korzeni. Następnie z drugiej strony rzędu podważa się rośliny szpadlem tak głęboko, aby można było zepchnąć korzenie w całości do rowka.

Skorzonerę można przechować w zimnej piwnicy przez okres ok. 4–6 miesięcy w temperaturze 0°C i wilgotności na poziomie 95%. Po ogłowieniu korzeni układamy je pionowo i przysypujemy warstwą wilgotnego piasku. Możemy również zadołować skorzonerę w gruncie. Koniecznie jednak musimy rośliny przykryć co najmniej 20-centymetrową warstwą ściółki lub innego okrycia, aby w każdej chwili zapewniony był do niej dostęp. Można pozostawić ją również na zagonie, ale wówczas też należy ją przykryć, by ziemia pozostała miękka.