Nieudany rozród powoduje wydłużenie okresu międzywycieleniowego, przez co coraz więcej krów w stadzie charakteryzuje się przedłużonymi laktacjami. W końcowym okresie takich laktacji, a więc w ostatnich 2–3 miesiącach krowy czekające na zasuszenie produkują 6–8 kg mleka dziennie, co zawsze stanowi zagrożenie dla ich otłuszczenia. Bardzo trudno jest żywić takie krowy, a już kardynalnym błędem jest żywienie dawkami o koncentracji składników przewidzianej dla dużo wyższych wydajności (np.15–18 kg mleka), co najczęściej prowadzi do otłuszczenia.
Zły rozród jest często wynikiem błędów żywieniowych, ale niezacielanie się krów utrudnia ich prawidłowe żywienie. Wskaźniki płodności, takie jak długość okresu od porodu do pierwszej rui czy długość okresu międzyrujowego mogą być cennymi informacjami o błędach w żywieniu. Złe wskaźniki uzyskiwane u pierwiastek mogą na przykład świadczyć o złym odchowie jałówek. Pogorszenie wskaźników rozrodu u wydajnych mlecznic nie jest wynikiem niekorzystnego działania genów, bo przecież jałówki krów rasy hf zacielają się wciąż równie dobrze jak jałówki rasy ncb. Pogorszenie płodności wiąże się z wysokim zapotrzebowaniem na składniki pokarmowe u takich krów. Większa wydajność mleka u krów rasy hf powoduje, że częstsze są przypadki ujemnego bilansu energii oraz związanych z nim chorób metabolicznych (ketozy, stłuszczenia wątroby), negatywnie wpływające na płodność. Szczególną uwagę zwraca się na problemy z wykrywaniem rui, związane z niedoborami energetycznymi.
Zły rozród jest często wynikiem błędów żywieniowych, ale niezacielanie się krów utrudnia ich prawidłowe żywienie. Wskaźniki płodności, takie jak długość okresu od porodu do pierwszej rui czy długość okresu międzyrujowego mogą być cennymi informacjami o błędach w żywieniu. Złe wskaźniki uzyskiwane u pierwiastek mogą na przykład świadczyć o złym odchowie jałówek. Pogorszenie wskaźników rozrodu u wydajnych mlecznic nie jest wynikiem niekorzystnego działania genów, bo przecież jałówki krów rasy hf zacielają się wciąż równie dobrze jak jałówki rasy ncb. Pogorszenie płodności wiąże się z wysokim zapotrzebowaniem na składniki pokarmowe u takich krów. Większa wydajność mleka u krów rasy hf powoduje, że częstsze są przypadki ujemnego bilansu energii oraz związanych z nim chorób metabolicznych (ketozy, stłuszczenia wątroby), negatywnie wpływające na płodność. Szczególną uwagę zwraca się na problemy z wykrywaniem rui, związane z niedoborami energetycznymi.
Cechy płodności charakteryzują się zwykle małą odziedziczalnością, stąd istotny wpływ na zmienność mają czynniki środowiskowe, zwłaszcza żywienie. Dotyczy to tak niedoboru, jak i nadmiaru, w stosunku do zapotrzebowania na energię, białko, składniki mineralne i witaminy.
Podstawowymi przyczynami zaburzeń w rozrodzie są błędy żywieniowe. Pamiętajmy, że to nie dobre żywienie poprawia, ale złe pogarsza rozród. Czynnikiem żywieniowym mającym podstawowe znaczenie dla rozrodu krów jest stopień pokrycia potrzeb energetycznych. Drugim w kolejności jest poziom i rodzaj białka w dawce pokarmowej.
Beata Dąbrowska
