Świadczenie w wysokości 500 zł będzie wypłacane rodzicom lub opiekunom na każde dziecko do momentu osiągnięcia przez nie 18 lat. W przypadku jednak pierwszego dziecka obowiązywać będzie kryterium dochodowe – 800 zł miesięcznie na członka rodziny. Jeśli w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne – 1200 zł.
Pomoc będą otrzymywać rodzice, opiekunowie prawni lub opiekunowie faktyczni dziecka. Jeśli dzieckiem lub dziećmi opiekują się oboje rodzice lub opiekunowie, świadczenie otrzyma tylko jedno z nich.
18 i 25 lat
Pieniądze będą wypłacane do ukończenia przez dziecko 18 lat. Jednakże przy ustalaniu kryterium dochodowego pod uwagę będą brane także pozostające na utrzymaniu dzieci do ukończenia 25. roku życia. W rodzinach z dzieckiem niepełnosprawnym dodatkowo wliczane też będą dzieci, które ukończyły 25. rok życia. Chodzi o dzieci legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna.
Jeżeli rodzina obok dzieci z poprzednich związków posiadać będzie jeszcze wspólne dziecko, do składu rodziny wliczane będą wszystkie dzieci.
Świadczenie otrzymają zarówno rodziny, w których rodzice są w związku małżeńskim, rodziny niepełne oraz rodzice pozostający w nieformalnych związkach, jak i samotni rodzice. Przy czym w przypadku tych ostatnich nie zmienia się kryterium dochodowe dotyczące pomocy na pierwsze dziecko. Samotna matka lub ojciec, co ważne, nie dostaną jednak wsparcia, jeśli na rzecz dziecka nie zostały ustalone alimenty.
Wymagane dokumenty
Pieniądze wypłaci urząd miasta, gminy, ośrodek pomocy społecznej lub centrum do realizacji świadczeń socjalnych. One też będą przyjmowały wnioski. Będzie je również można składać przez internet. Zakłada się, że w tym roku będą przyjmowane od 1 kwietnia do końca czerwca.
Jeśli wniosek zostanie złożony do 30 czerwca, rodzice dostaną wyrównanie wstecz od 1 kwietnia. Złożenie dokumentów w późniejszym terminie nie wyklucza z uczestnictwa w programie, ale świadczenie będzie wtedy wypłacane od miesiąca, w którym rodzice złożą wniosek.
Co ważne: świadczenie wychowawcze nie będzie wliczane do dochodu przy ustalaniu prawa do świadczeń z innych systemów wsparcia, np. z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego. Nie będzie też opodatkowane.
W przypadku wnioskowania o świadczenie również na pierwsze dziecko, aby uprościć proces składania wniosków, podstawowe dane o dochodach gmina będzie mogła pozyskać sama. Dotyczy to jednak tylko danych o dochodach podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Rolnicy będą więc musieli złożyć informacje o dochodach sami. Oprócz wniosku, w którym muszą podać dane osobowe swoje oraz dzieci, rolnicy chcący otrzymać pomoc na pierwsze dziecko będą musieli złożyć oświadczenie o dochodach uzyskanych z gospodarstwa rolnego oraz oświadczenie o wielkości gospodarstwa wyrażonej w hektarach przeliczeniowych. Wzory dokumentów są opracowane, będzie je trzeba tylko wypełnić i podpisać.
Jak liczyć?
W tabeli zamieściliśmy obliczenia, które sugerują, jak sprawdzić, czy rodzina rolnicza uzyska w tym roku świadczenie na wszystkie dzieci. Wyznacznikiem jest dochód z hektara przeliczeniowego, liczba tych hektarów oraz liczba dzieci. Istotne jest również, czy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne.
Do wyliczeń przyjęto miesięczny dochód z hektara przeliczeniowego z 2014 r. podany przez GUS w wysokości 208,83 zł. Uwzględniono założone progi dochodowe na osobę w rodzinie w wysokości 800 oraz 1200 zł (gdy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne). Przyjęto, że rodzina uzyskuje dochody tylko z działalności rolniczej, a dzieci nie przekroczyły 18. roku życia. W innych sytuacjach obliczenia będą wymagały wzięcia pod uwagę dodatkowych okoliczności, co zweryfikuje wyliczone powierzchnie.
Kto nie otrzyma 500 zł?
Pieniądze z programu „Rodzina 500 plus” nie należą się na dzieci:
- pozostające w związku małżeńskim,
- umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej,
- pełnoletnie, które mają ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko,
- otrzymujące świadczenie o podobnym charakterze za granicą.
dr Magdalena Szymańska
