Owies jary - Lista Odmian Zalecanych na sezon 2024

Kiedy najlepiej siać owies?

Jednym z ważniejszych czynników determinujących plonowanie owsa jest optymalny termin siewu. W większości rejonów optymalne terminy siewu powinny ruszać od połowy marca, a jedynie w rejonach północno-wschodnim i podgórskim można opóźnić siew do 10 kwietnia. Owies ma małe wymagania glebowe, toleruje niskie pH, a jego korzenie wydzielają do rizosfery substancje hamujące rozwój grzybów będących sprawcami chorób.

Pamiętajmy – siew owsa powinien być jak najwcześniejszy. Dużo prawdy o podstawie sukcesu w uprawie owsa mówi stare porzekadło: "Siej owies w błoto, będziesz zbierał złoto". I to prawda, bo ten gatunek dobrze wykorzystuje zapasy wody pozimowej. Jednak, ten możliwie jak najwcześniejszy, siew ma działanie plonotwórcze, bo owies wykazuje silną reakcję rozwoju generatywnego na wydłużający się wiosną dzień.

Jak niskie temperatury wpływają na kiełkowanie owsa?

Każdy dzień opóźnienia siewu skraca fazy i redukuje potencjał plonowania. A zatem, liczy się woda po zimie, a jeszcze bardziej okres wegetacji w cyklu wydłużającego się dnia. A jak zareaguje wcześnie siany owies w dobre warunki glebowe, ale przy niskich wiosennych temperaturach?

Z tym nie ma obawy. Nie ma bariery termicznej. Ziarno owsa kiełkuje w temperaturze 3–5°C. Możliwie wcześnie wysiany owies skiełkuje, dobrze wykorzysta glebowe zapasy wody zimowej. Dzięki temu dobrze ukorzeni się, będzie bardziej odporny na wyleganie i wykształci większą liczbę kłosków w wiechach. Przy wczesnym, optymalnym siewie, zależnie od odmiany zaleca się stosować zagęszczenie ok. 400–450 ziarniaków/m².

LOZ owsa jarego na 2024

Dziś przedstawiamy Listy Odmian Zalecanych owsa jarego. Podkreślę jarego, bo prawdopodobnie w najbliższej dekadzie krok po kroku owies jary będzie wypychany z areału uprawy przez owies ozimy. Już 10 lat lat temu pisałem o badaniach w IHAR i hodowli pierwszych polskich rodów owsa ozimego. W Polsce nie ma jeszcze rejestracji, ale badania urzędowe trwają. Ostatniej jesieni pierwsi śmiałkowie zasiali w Polsce owies ozimy. Odmianę zaoferowała na rynku firma KWS, a jest to dokładnie owies ozimy KWS Snowbird. Odmiana jest w obrocie i jednoczenie jest drugi sezon w badaniach urzędowych zmierzających do rejestracji. W tym samym cyklu badań urzędowych jest polska odmiana Edzio.

Wróćmy do owsa jarego. Po ostatnim posiedzeniu Komisji ds. Rejestracji Odmian Roślin Zbożowych (18 stycznia br.) Krajowy rejestr wzbogaci się o trzy nowe odmiany pastewne żółtoziarniste owsa zwyczajnego: Kreator, Vasco i Waran. Po ich wpisie będzie w Krajowym rejestrze 38 odmian owsa zwyczajnego jarego i 3 odmiany owsa nagiego jarego (Adorator, MHR Harem i Siwek).

Poniżej przypominamy charakterystykę (za Listą opisową COBORU) najczęściej rekomendowanych odmian owsa zwyczajnego jarego:

Rambo to spodziewany lider List Odmian Zalecanych zaraz po rejestracji. Stał się nim w 2022 r. Ta odmiana żółtoziarnista, wpisana do Krajowego rejestru w 2020 r., przeznaczona do uprawy na terenie całego kraju z wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich jest godnym następcą odmiany Bingo. Plon ziarna z łuską duży do bardzo dużego. Odporność na mączniaka prawdziwego i septoriozę liści – dość duża, na rdzę owsa i helmintosporiozę – średnia. Rośliny średniej wysokości, o dość małej odporności na wyleganie. Termin wiechowania i dojrzewania średni. Udział łuski średni, masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziaren średnie, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Refleks wpisana do Krajowego rejestru w 2019 odmiana żółtoziarnista jest przeznaczona do uprawy na terenie całego kraju z wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich. Plon ziarna z łuską średni, bez łuski dość duży. Odporność na rdzę źdźbłową i helmintosporiozę – średnia, na mączniaka prawdziwego, rdzę owsa i septoriozę liści – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o małej odporności na wyleganie. Termin wiechowania i dojrzewania średni. Udział łuski dość mały, masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość duże, gęstość w stanie duża. Zawartość białka średnia, tłuszczu bardzo duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Figaro odmiana żółtoziarnista, wpisana do Krajowego rejestru w 2019 r., przeznaczona do uprawy na terenie całego kraju z wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich. Plon ziarna z łuską duży, bez łuski średni. Odporność na rdzę źdźbłową – dość duża, na rdzę owsa, rdzę źdźbłową, helmintosporiozę i septoriozę liści – średnia. Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin wiechowania i dojrzewania średni. Udział łuski duży, masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna dość małe, gęstość w stanie zsypnym duża. Zawartość białka średnia, tłuszczu dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

Bingo znajduje się na Listach Odmian Zalecanych w 7 województwach. Odmiana wpisana do Krajowego rejestru w 2009 r. jest żółtoziarnista, przeznaczona do uprawy w całym kraju z wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich. Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę wieńcową – dość duża, na rdzę źdźbłową, helmintosporiozę i septoriozę liści – przeciętna. Rośliny dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin wiechowania wczesny, dojrzewania przeciętny. Udział łuski bardzo mały, masa 1000 ziaren bardzo duża, gęstość w stanie zsypnym średnia, wyrównanie ziarna dość dobre. Zawartość białka przeciętna, tłuszczu dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. Plon ziarna z łuską duży, bez łuski bardzo duży.

Gepard odmiana żółtoziarnista, wpisana do Krajowego rejestru w 2021 r., przeznaczona do uprawy na terenie całego kraju z wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich. Plon ziarna z łuską duży. Odporność na rdzę owsa, helmintosporiozę, septoriozę liści – średnia, na mączniaka prawdziwego – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin wiechowania i dojrzewania średni. Udział łuski dość duży, masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie ziaren dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Zawartość białka mała. Tolerancja na zakwaszenie przeciętna.

Pablo odmiana żółtoziarnista, wpisana do Krajowego rejestru w 2019 r., przeznaczona do uprawy na terenie całego kraju z wyjątkiem wyżej położonych terenów górskich. Plon ziarna z łuską dość duży, bez łuski duży. Odporność na rdzę źdźbłową – duża, na mączniaka prawdziwego – dość duża, na rdzę owsa i helmintosporiozę – średnia, na septoriozę liści – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin wiechowania dość wczesny, dojrzewania średni. Udział łuski mały, masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie ziarna dość duże, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Zawartość białka średnia, tłuszczu duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna