Senatorowie 24 lipca opowiedzieli się za zaostrzeniem kryteriów odrolnienia ziemi. Uznali też, że należy uprościć ustawę poprzez usunięcie definicji zwartej zabudowy i obszaru zwartej zabudowy.
Grunty rolne klas I-III, a więc najlepszej i dobrej jakości, stanowią jedną czwartą powierzchni wszystkich gruntów ornych w Polsce.
Ustawa dopuszczająca odrolnienie półhektarowych działek tych klas bez zgody ministra rolnictwa została uchwalona w 2013 r. z inicjatywy PSL. Jednak prezydent ją zawetował, argumentując, że taka zmiana przepisów znacznie zmniejsza ochronę gruntów najbardziej wartościowych rolniczo i zapowiedział wówczas przygotowanie własnego projektu.
Swoje propozycje zgłosiły też PSL i PiS. W Sejmie pracowano więc nad trzema projektami: dwoma poselskimi i jednym prezydenckim. Za projekt wiodący uznano prezydencki, który wprowadzał najdalej idące ograniczenia. Zakładał, że odrolnienie dobrych jakościowo gruntów jest możliwe bez zgody ministra rolnictwa, ale tylko gdy spełni się wszystkie warunki jednocześnie.
Według nowych przepisów działkę będzie można wykorzystać na cele nierolne bez zgody ministra rolnictwa, jeżeli co najmniej połowa powierzchni każdej zwartej części gruntu zawiera się w obszarze zwartej zabudowy i pod warunkiem, że nie leży dalej niż 50 m od granicy najbliższej działki budowlanej w rozumieniu przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przez zwartą zabudowę rozumie się zgrupowanie co najmniej 5 budynków.
Kolejne dwa warunki zawarte w projekcie to położenie tych gruntów w odległości nie większej niż 50 metrów od drogi publicznej, a ich powierzchnia nie przekracza 0,5 ha, bez względu na to, czy stanowią jedną całość, czy kilka odrębnych części.
Poprawka Senatu mówi, że "co najmniej 2/3 powierzchni gruntu zawiera się w obszarze wyznaczonym przez wielobok opisany na zewnętrznych wierzchołkach rzutu skrajnych budynków położonych po tej samej stronie drogi publicznej (...) tworzących zgrupowanie nie mniej niż 5 budynków, za wyjątkiem budynków o funkcji wyłącznie gospodarczej, pomiędzy którymi największa odległość sąsiadujących ze sobą budynków nie przekracza 50 m”.
Celem zmiany przepisów ma być łatwiejsze przeznaczanie działek rolnych pod budynki mieszkalne dla rodzin rolników, czy sprzedanie ograniczonej ilości gruntów w celu poprawienia sytuacji finansowej rolnika. Ustawa ma jednak przede wszystkim zapobiegać przekształcaniu wartościowych gruntów rolnych na cele nierolnicze.
Nowe przepisy mają obowiązywać po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. (PAP)
