StoryEditorŻycie wsi

Jak wyglądała wielkopolska wieś pod butem okupanta?

18.12.2020., 11:12h
– Już jesienią 1939 roku władze okupacyjne zaczęły wyrzucać wielkopolskich ziemian i chłopów z lepszych gospodarstw. Na spakowanie było 15 minut. Z biżuterii można była zabrać tylko obrączki. Wywożono całe rodziny. Oczyszczano gospodarstwa, bo kilka godzin później przybywały tam rodziny niemieckie przywiezione z innych części Europy. Wchodzili na „ gotowe”, często nawet mieli jeszcze napalone w piecu. Część polskich gospodarzy zostawała na swoim. Ale nie był to dużo lepszy los. Gospodarze hodowali w tajemnicy dodatkowe zwierzęta, ubijali je i po cichu robili wędliny. Ale  za taką „nadprogramowo” ubitą świnię płaciło się niejedno­krotnie życiem  – opowiada dr Mariusz Niestrawski , historyk i kuratorów wystawy w Muzeum Narodowym Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie.

W Muzeum Narodowym Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie pod Poznaniem można oglądać wystawę czasową "Streng verboten – wielkopolska wieś w latach 1939–1945". Jej celem było zwrócenie uwagi na ogrom strat, na jakie zawierucha wojenna naraziła także polską wieś. O dramacie mieszkańców wielkopolskich (i nie tylko) wsi opowiedział nam, oprowadzając po wystawie, dr Mariusz Niestrawski – jeden z dwojga kuratorów wystawy i historyk specjalizujący się w agrolotnictwie i ruchu niepodległościowym.

Panie doktorze, wielu wydaje się, że wojna dotknęła przede wszystkim miasta. Popularna jest narracja, że naziści chcieli unicestwienia głównie inteligencji, a ta skoncentrowana była w miastach. Wydaje się więc, że wojna dotknęła głównie te tereny.

– To pułapka dzisiejszego myślenia. Otóż nie, było inaczej. W II Rzeczypospolitej dwie trzecie ludności albo mieszkało na wsi, albo z niej żyło. Oczywiście inteligencja była istotna, ale elitę stanowili też ziemianie. A oni mieszkali na wsiach. Nie możemy ponadto ulec błędowi myślenia, który popularny był zwłaszcza po 1945 roku, kiedy wieś kojarzono tylko z chłopami. Mieszkańcy wsi to nie ty...
Pozostało 90% tekstu
Dostęp do tego artykułu mają tylko Prenumeratorzy Tygodnika Poradnika Rolniczego.
Żeby przeczytać ten i inne artykuły Premium wykup dostęp.
Masz już prenumeratę? Zaloguj się
Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
07. listopad 2024 11:23