Po czym sprawdzić czy obora jest dobrze wentylowana?
W minionym, jakże upalnym tygodniu odwiedziłam kilka obór, w których hodowcy zadbali o sprawną wentylację, montując wydajne i liczne wentylatory. Temperatury powietrza przekraczające 30℃ zrobiły jednak swoje i cierpiące z tego powodu zwierzęta szukały jak najchłodniejszych miejsc, gromadząc się pod wentylatorami. To wskazuje, jak bardzo ważne jest przemyślane rozmieszczenie urządzeń, które jak najefektywniej będą chłodzić nasze zwierzęta.
Brak dobrej wentylacji w oborze można bardzo łatwo stwierdzić, obserwując krowy i analizując dane. Spadek wydajności z jednoczesnym pogorszeniem parametrów mleka (szczególnie zawartości tłuszczu) oraz wzrost liczby komórek somatycznych wskazują na niewystarczającą wentylację i chłodzenie w oborze.
W obiektach bez odpowiedniego systemu wentylacyjnego, w ciepłe dni krowy jedzą najczęściej ze skrajnych części stołu paszowego, bo tam jest największy ruch powietrza. Ponadto, gromadzą się tam, gdzie jest lepszy ruch powietrza, np. w okolicach poideł. Oznacza to, że stoją dłużej niż powinny, a stąd już tylko krok do pojawienia się problemów z racicami.
Na efektywność wentylacji nie wpływa jedynie ilośc wentylatorów w oborze
O efekcie wentylacji w oborze decyduje nie tylko liczba, ale też lokalizacja wentylatorów. Jeżeli umieszczone są one nad stołem paszowym, pobranie paszy jest stabilne, ale zwierzęta skracają czas odpoczynku. Jeżeli chłodzone będą tylko legowiska, krowy leżą dłużej i chętniej, skracając czas pobierania paszy. W takiej sytuacji trzeba liczyć się także z pogorszeniem stanu zdrowia wymion. Tak więc, dobrą praktyką jest montaż wentylatorów równomiernie, w całym budynku, co ograniczy gromadzenie się zwierząt tylko w okolicy działających urządzeń. Ilość montowanych w oborze wentylatorów zależy od jego rodzaju. W przypadku najpopularniejszych wentylatorów osiowych, na każde 10 cm średnicy mają one wyrzut ruchu powietrza na obszar 1 m. Tak więc średnica 1 m daje 10 m wyrzutu powietrza. W przypadku wentylatorów horyzontalnych wyrzut powietrza również zależy od ich średnicy, a strumień powietrza kierowany jest pionowo w dół i rozchodzi się na wszystkie strony. Dla optymalnej wymiany powietrza pojedyncze wentylatory należy montować tak blisko siebie, jak to możliwe.
- Ważne jest, aby poza stolem paszowym i legowiskami wentylować także poczekalnię i hale udojową, gdzie krowy przebywają w dużym skupieniu
Najlepszym wskaźnikiem dobrej wentylacji jest prędkość powietrza, która powinna wynosić ponad 2 m/s, mierzona w kilku miejscach obory. Najprościej sprawdzimy ją zwykłą zapalniczką z krzesiwem. W dobrze wentylowanej oborze nie da utrzymać ognia bez osłonienia płomienia ręką.
Beata Dąbrowska
Zdjęcia: Beata Dąbrowska
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 35/2022 na str. 43. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.
